- 10 Tháng tám 2021
- 1,501
- 1
- 1,435
- 231
- 19
- Cà Mau
- Trường THPT Thới Bình
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!
ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ
1.Hoàn cảnh sáng tác
+ Người lái đò sông Đà là một áng văn trong tập tùy bút Sông Đà (1960) – thành quả nghệ thuật đẹp đẽ của Nguyễn Tuân trong chuyển đi gian khổ và hào hùng tới miền Tây Bắc rộng lớn của Tổ quốc. Sông Đà gồm 15 thiên tùy bút và một bài thơ ở dạng phác thảo.
+ Mục đích chính của chuyến đi tới Tây Bắc của nhà văn đồng thời cũng là cảm hứng chủ đạo của cả tập bút ký là tìm kiếm chất vàng của thiên nhiên Tây Bắc và nhất là chất vàng mười - "thử vàng đã được thử lửa" ở tâm hồn những con người lao động chiến đấu trên miền núi sông hùng vĩ và thơ mộng.
2. Vẻ đẹp hung bạo và trữ tỉnh của hình tượng con sông Đà
* Về hung bạo, dữ dần :
- Cảnh đã bỏ sông “dựng vách thành", có quãng lỏng sống bị thất hẹp lại như cái yết hâu.
- Những quãng dài hàng cây số nước xô đá, đã xô sóng, sóng xô giò cuồn cuộn luống gió gùn ghè suốt năm...lọt vào.
- Những “hút nước" chết người luôn sẵn sàng nhấn chim và đập tan chiếc thuyền
- Tiếng nước thác sông Đà với nhiều cung bậc dữ dội khác nhau
- Quãng sông Đà với bao đã nổi, đá chìm, phối hợp cùng sóng thác như dần thạch nào trận, lập nhiều phòng tuyến.. sẵn sàng “ăn chết" con thuyền và người lái đỏ.
* Vẻ trữ tỉnh, thơ mộng:
- Từ trên cao nhìn xuống, dòng chảy uốn lượn của con sông như mái tóc của người
thiếu nữ diễm kiều.
- Nhìn ngắm con sông từ nhiều thời gian, không gian khác nhau, Nguyễn Tuân đỏ phát hiện những sắc màu tươi đẹp và đa dạng của màu nước sông Đà. Nó biến đổi theo mùa, mỗi mùa có một vẻ đẹp riêng.
- “Nhìn sông Đà như một cố nhân", nhà văn cảm nhận rõ nét cái chất "đầm đầm ấm ấm" thân quen của con sông và nhất là cái chất thơ như ngấm vào trong từng cảnh sắc thiên nhiên sông Đà.
- Từ điểm nhìn của một khách hải hồ trên dòng sông, nhà văn đó quan sát và khắc họa những vẻ đẹp hết sức đa dạng và nên thơ của cảnh vật ven sông.
3.Hình tượng người lái đò
- Là người tinh thạo trong nghề nghiệp
+ Ông lão nắm vững qui luật khắc nghiệt của dòng thác sông Đà "Nắm chắc quy luật của thần sông thần đá".
+ Ông thuộc lòng những đặc điểm địa hình của Sông Đà “ nhỏ tỉ mỉ như đóng đanh vào tất cả các luống nước của tất cả những con thác hiểm trở", Sông Đà “như một thiên anh hùng ca mà ông đỏ thuộc đến cả những cải chấm than, chăm câu và những đoạn xuống dòng”.
- Là người trí dũng tuyệt với:Ông sẵn sàng đối mặt với thác dữ, chinh phục "cửa tử". “cửa sinh”, vượt qua trận thuỷ chiến với đã chim, đã nói, với những trùng vi thạch trận và phòng tuyến đầy nguy hiểm. Ông lái đỏ vượt qua bằng những hành động táo bạo và chuẩn xác. Ông hiện lên như một vị chủ huy dày dạn kinh nghiệm: + Ở trùng vãy thử nhất thần sông dẫn ra năm cửa đã thì có đến bốn cửa tử, cửa sinh duy nhất nằm sát bờ trái và huy động hết sức mạnh của sóng thác đánh về một con thuyền. Luồng song hung tợn "liều mạng vào sát nách mà đã trái, mà thúc gối vào bụng và hông thuyền". Thậm chỉ còn đánh đòn tia, đánh đòn âm... nhưng người lãi đủ bình tĩnh giữ chắc mãi chéo giúp con thuyền “khỏi bị hất khỏi bom song trận địa phóng thẳng vào mình". Ngay cả lúc bị trúng đòn hiểm, mặt mèo bệch đi nhưng ông vẫn tinh tạo chỉ huy con thuyền lướt đúng vào luồng sinh.
+ Ở trung vậy thứ 2, dòng sông đã thay đổi sơ đồ phục kích và cả chiến thuật. + Vòng vây thứ 2 này tăng thêm nhiều cửa từ để đánh lừa con thuyền vào. Cửa sinh lại bố trị lệch quá phía bờ hữu ngạn. + Nhưng ông đò đã nắm chắc quy luật của thần sống thần đã" nên lập tức cũng thay đổi chiến thuật theo, nhận ra cạm bẫy của bọn thuỷ quân nơi cửa ải nước này. Ông không nê trình mà đưa con thuyền cười lên sóng thác "cưỡi lên thúc Sông Đà, phải cười đến cũng như là cưỡi hổ", "Nắm chắc được cái bờm sống đúng luông rồi, ông đó ghi cương lái, bám chắc lấy luống nước dùng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một đường chéo vào cửa đã ấy". Người lái đò tả xung, hữu đột như một chiến tưởng dày dạn kinh nghiệm trận mạc có thừa lòng quả cảm đã đưa được con thuyền vượt qua tập đoàn của từ khiến cho những bộ mặt đã
hung hãng dữ tợn phải xanh lẻ, thất vọng + Ở trùng vảy thứ 3, thạch trận ít cửa tử hơn những bên phải bên trái đều là luống chết cả, cửa sinh lại nằm giữa lòng sông và bọn đã hậu vệ canh giữ. Nhưng ông đó không hề bất ngờ trước mưu mô hiểm độc của bọn chúng, tiếp tục chỉ huy con thuyền vượt qua trùng vậy thứ 3.
- Là người tài hoa nghệ sĩ
+ Ông đối đầu với ghênh thác cuồng bạo bằng sự tự tin, ung dung nghệ sĩ. Tay lái linh hoạt, khéo léo, tài hoa như một nghệ sĩ trên sông nước “ông đỏ vấn nhà mặt bọn này, đứa thì ông tránh mà rảo bởi chèo lên, đứa thì ông để sẵn lên mà chặt đôi ra để mò đường tiến", "Vút, vút. thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước". Dưới bàn tay chèo lái điêu luyện của ông con thuyền đã hoá thành con tuấn mã hiểu ý chủ- khi thi khéo léo né tránh luống sóng dữ, khi thi phóng thẳng vào cửa đã có 3 tầng công “cảnh mô, cảnh khép". Con thuyền như bay trong không gian, ông đỏ luôn nhìn thử thách bằng cái nhìn giản dị mà lãng mạn. + Sau cuộc vượt thác gian nan, ông đỏ lại có phong thái ung dung của một nghệ sĩ "Đêm ấy nhà đò đốt lửa trong hang đã, nước ống cơm lam và toàn bàn tán về cả anh vũ, cả dầm xanh.. .Đây là hình ảnh về một người lao động mới mang vẻ đẹp khác thường. Người lái đò hiện lên như là vị chỉ huy dày dạn kinh nghiệm, tài trị và luôn có phong thái ung dung pha chút nghệ sĩ. Ông chỉ huy cuộc vượt thác một cách tài tỉnh, khôn ngoan và biết nhìn thử thách đó qua bằng cái nhìn giản dị mà không thiếu về lãng mạn. Hình ảnh ông lãi đó cho thấy Nguyễn Tuân đỏ tìm được nhân vật mới cho mình, những con người đảng trận trọng, đăng ngợi ca, không thuộc tầng lớp thượng lưu đài các một thời vang bóng mà ngay trong quần chúng lao động bình thường xung quanh ta. Qua hình tượng người lái đò sông Đà, nhà văn muốn phát biểu quan niệm người anh hùng không phải chỉ có trong chiến đấu mà còn có trong cuộc sống lao động thường ngày.
- Đoạn văn tả trận thủy chiến tập trung khắc họa hình tượng ông lái đỏ một lần nữa cho thấy sự uyên bác, lịch lãm của Nguyễn Tuân, ở đây có tri thức, có ngôn ngữ sống động của quân sự, thể thao, võ thuật, điện ảnh...
4. Nghệ thuật
- Những ví von, so sánh, liên tưởng, tưởng tượng đặc đảo, bất ngờ và rất thú vị của tác giả.
- Ngôn ngữ đa dạng, sống động, giàu hình ảnh và có sức gợi cảm cao. - Câu văn có nhịp điệu, lúc thì hối hà, mau lẹ, khi thì chậm rãi, như tài ra để diễn tả vẻ đẹp trữ tình rất nên thơ của con sông.
5. Chủ đề:
Qua hình tượng sông Đà và người lại đo, Nguyễn Tuân muốn thể hiện niềm yêu mến thiết tha với thiên nhiên đất nước và ngợi ca những con người lao động - chất vàng mười của cuộc song.
lớp
Frang
lớp văn thầy Nhật
1.Hoàn cảnh sáng tác
+ Người lái đò sông Đà là một áng văn trong tập tùy bút Sông Đà (1960) – thành quả nghệ thuật đẹp đẽ của Nguyễn Tuân trong chuyển đi gian khổ và hào hùng tới miền Tây Bắc rộng lớn của Tổ quốc. Sông Đà gồm 15 thiên tùy bút và một bài thơ ở dạng phác thảo.
+ Mục đích chính của chuyến đi tới Tây Bắc của nhà văn đồng thời cũng là cảm hứng chủ đạo của cả tập bút ký là tìm kiếm chất vàng của thiên nhiên Tây Bắc và nhất là chất vàng mười - "thử vàng đã được thử lửa" ở tâm hồn những con người lao động chiến đấu trên miền núi sông hùng vĩ và thơ mộng.
2. Vẻ đẹp hung bạo và trữ tỉnh của hình tượng con sông Đà
* Về hung bạo, dữ dần :
- Cảnh đã bỏ sông “dựng vách thành", có quãng lỏng sống bị thất hẹp lại như cái yết hâu.
- Những quãng dài hàng cây số nước xô đá, đã xô sóng, sóng xô giò cuồn cuộn luống gió gùn ghè suốt năm...lọt vào.
- Những “hút nước" chết người luôn sẵn sàng nhấn chim và đập tan chiếc thuyền
- Tiếng nước thác sông Đà với nhiều cung bậc dữ dội khác nhau
- Quãng sông Đà với bao đã nổi, đá chìm, phối hợp cùng sóng thác như dần thạch nào trận, lập nhiều phòng tuyến.. sẵn sàng “ăn chết" con thuyền và người lái đỏ.
* Vẻ trữ tỉnh, thơ mộng:
- Từ trên cao nhìn xuống, dòng chảy uốn lượn của con sông như mái tóc của người
thiếu nữ diễm kiều.
- Nhìn ngắm con sông từ nhiều thời gian, không gian khác nhau, Nguyễn Tuân đỏ phát hiện những sắc màu tươi đẹp và đa dạng của màu nước sông Đà. Nó biến đổi theo mùa, mỗi mùa có một vẻ đẹp riêng.
- “Nhìn sông Đà như một cố nhân", nhà văn cảm nhận rõ nét cái chất "đầm đầm ấm ấm" thân quen của con sông và nhất là cái chất thơ như ngấm vào trong từng cảnh sắc thiên nhiên sông Đà.
- Từ điểm nhìn của một khách hải hồ trên dòng sông, nhà văn đó quan sát và khắc họa những vẻ đẹp hết sức đa dạng và nên thơ của cảnh vật ven sông.
3.Hình tượng người lái đò
- Là người tinh thạo trong nghề nghiệp
+ Ông lão nắm vững qui luật khắc nghiệt của dòng thác sông Đà "Nắm chắc quy luật của thần sông thần đá".
+ Ông thuộc lòng những đặc điểm địa hình của Sông Đà “ nhỏ tỉ mỉ như đóng đanh vào tất cả các luống nước của tất cả những con thác hiểm trở", Sông Đà “như một thiên anh hùng ca mà ông đỏ thuộc đến cả những cải chấm than, chăm câu và những đoạn xuống dòng”.
- Là người trí dũng tuyệt với:Ông sẵn sàng đối mặt với thác dữ, chinh phục "cửa tử". “cửa sinh”, vượt qua trận thuỷ chiến với đã chim, đã nói, với những trùng vi thạch trận và phòng tuyến đầy nguy hiểm. Ông lái đỏ vượt qua bằng những hành động táo bạo và chuẩn xác. Ông hiện lên như một vị chủ huy dày dạn kinh nghiệm: + Ở trùng vãy thử nhất thần sông dẫn ra năm cửa đã thì có đến bốn cửa tử, cửa sinh duy nhất nằm sát bờ trái và huy động hết sức mạnh của sóng thác đánh về một con thuyền. Luồng song hung tợn "liều mạng vào sát nách mà đã trái, mà thúc gối vào bụng và hông thuyền". Thậm chỉ còn đánh đòn tia, đánh đòn âm... nhưng người lãi đủ bình tĩnh giữ chắc mãi chéo giúp con thuyền “khỏi bị hất khỏi bom song trận địa phóng thẳng vào mình". Ngay cả lúc bị trúng đòn hiểm, mặt mèo bệch đi nhưng ông vẫn tinh tạo chỉ huy con thuyền lướt đúng vào luồng sinh.
+ Ở trung vậy thứ 2, dòng sông đã thay đổi sơ đồ phục kích và cả chiến thuật. + Vòng vây thứ 2 này tăng thêm nhiều cửa từ để đánh lừa con thuyền vào. Cửa sinh lại bố trị lệch quá phía bờ hữu ngạn. + Nhưng ông đò đã nắm chắc quy luật của thần sống thần đã" nên lập tức cũng thay đổi chiến thuật theo, nhận ra cạm bẫy của bọn thuỷ quân nơi cửa ải nước này. Ông không nê trình mà đưa con thuyền cười lên sóng thác "cưỡi lên thúc Sông Đà, phải cười đến cũng như là cưỡi hổ", "Nắm chắc được cái bờm sống đúng luông rồi, ông đó ghi cương lái, bám chắc lấy luống nước dùng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà lái miết một đường chéo vào cửa đã ấy". Người lái đò tả xung, hữu đột như một chiến tưởng dày dạn kinh nghiệm trận mạc có thừa lòng quả cảm đã đưa được con thuyền vượt qua tập đoàn của từ khiến cho những bộ mặt đã
hung hãng dữ tợn phải xanh lẻ, thất vọng + Ở trùng vảy thứ 3, thạch trận ít cửa tử hơn những bên phải bên trái đều là luống chết cả, cửa sinh lại nằm giữa lòng sông và bọn đã hậu vệ canh giữ. Nhưng ông đó không hề bất ngờ trước mưu mô hiểm độc của bọn chúng, tiếp tục chỉ huy con thuyền vượt qua trùng vậy thứ 3.
- Là người tài hoa nghệ sĩ
+ Ông đối đầu với ghênh thác cuồng bạo bằng sự tự tin, ung dung nghệ sĩ. Tay lái linh hoạt, khéo léo, tài hoa như một nghệ sĩ trên sông nước “ông đỏ vấn nhà mặt bọn này, đứa thì ông tránh mà rảo bởi chèo lên, đứa thì ông để sẵn lên mà chặt đôi ra để mò đường tiến", "Vút, vút. thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước". Dưới bàn tay chèo lái điêu luyện của ông con thuyền đã hoá thành con tuấn mã hiểu ý chủ- khi thi khéo léo né tránh luống sóng dữ, khi thi phóng thẳng vào cửa đã có 3 tầng công “cảnh mô, cảnh khép". Con thuyền như bay trong không gian, ông đỏ luôn nhìn thử thách bằng cái nhìn giản dị mà lãng mạn. + Sau cuộc vượt thác gian nan, ông đỏ lại có phong thái ung dung của một nghệ sĩ "Đêm ấy nhà đò đốt lửa trong hang đã, nước ống cơm lam và toàn bàn tán về cả anh vũ, cả dầm xanh.. .Đây là hình ảnh về một người lao động mới mang vẻ đẹp khác thường. Người lái đò hiện lên như là vị chỉ huy dày dạn kinh nghiệm, tài trị và luôn có phong thái ung dung pha chút nghệ sĩ. Ông chỉ huy cuộc vượt thác một cách tài tỉnh, khôn ngoan và biết nhìn thử thách đó qua bằng cái nhìn giản dị mà không thiếu về lãng mạn. Hình ảnh ông lãi đó cho thấy Nguyễn Tuân đỏ tìm được nhân vật mới cho mình, những con người đảng trận trọng, đăng ngợi ca, không thuộc tầng lớp thượng lưu đài các một thời vang bóng mà ngay trong quần chúng lao động bình thường xung quanh ta. Qua hình tượng người lái đò sông Đà, nhà văn muốn phát biểu quan niệm người anh hùng không phải chỉ có trong chiến đấu mà còn có trong cuộc sống lao động thường ngày.
- Đoạn văn tả trận thủy chiến tập trung khắc họa hình tượng ông lái đỏ một lần nữa cho thấy sự uyên bác, lịch lãm của Nguyễn Tuân, ở đây có tri thức, có ngôn ngữ sống động của quân sự, thể thao, võ thuật, điện ảnh...
4. Nghệ thuật
- Những ví von, so sánh, liên tưởng, tưởng tượng đặc đảo, bất ngờ và rất thú vị của tác giả.
- Ngôn ngữ đa dạng, sống động, giàu hình ảnh và có sức gợi cảm cao. - Câu văn có nhịp điệu, lúc thì hối hà, mau lẹ, khi thì chậm rãi, như tài ra để diễn tả vẻ đẹp trữ tình rất nên thơ của con sông.
5. Chủ đề:
Qua hình tượng sông Đà và người lại đo, Nguyễn Tuân muốn thể hiện niềm yêu mến thiết tha với thiên nhiên đất nước và ngợi ca những con người lao động - chất vàng mười của cuộc song.
lớp
Frang
lớp văn thầy Nhật