Nguyên nhân gián tiếp:
- Nền kinh tế tư bản chủ nghĩa trên đà phát triển, cần nhiều vốn, nhân công và thị trường, từ giữa thế kỉ XIX, các nước phương tây đẩy mạnh quá trình xâm lược.
- Trong khi đó, Việt Nam là nước có vị trí địa lí quan trọng, giàu tài nguyên thiên nhiên, chế độ phong kiến đang trong tình trạng suy yếu.
Nguyên nhân trực tiếp:
- Pháp lấy cớ bảo vệ đạo Gia Tô, chiều 31-8-1858, liên quân Pháp - Tây Ban Nha dàn trận trước cửa biển Đà Nẵng.
- 1-9-1858, quân Pháp nổ súng mở đầu cuộc xâm lược nước ta.
Bổ sung nguyên nhân gián tiếp : Hầu hết tất cả các nước trong khu vực đông nam á, châu á đã và đang bị các nước tư bản phương tây xâm lược