A
anh_son


Chuyên đề dãy số có quy luật
Xuất phát từ một bài Toán trong sách giáo khoa như sau:
Tính:
Ta thấy tổng A có100 số hạng, ta chia thành 50 nhóm, mỗi nhóm có tổng là 101 như sau:
Đây là bài Toán mà lúc lên 7 tuổi nhà Toán học Gauxơ đã tính rất nhanh tổng các số Tự nhiên từ 1 đến 100 trước sự ngạc nhiên của thầy giáo và các bạn bè cùng lớp.
Như vậy bài toán trên là cơ sở đầu tiên để chúng ta tìm hiểu và khai thác thêm rất nhiều các bài tập tương tự, được đưa ra ở nhiều dạng khác nhau, được áp dụng ở nhiều thể loại toán khác nhau nhưng chủ yếu là: tính toán, tìm số, so sánh, chứng minh. Để giải quyết được các dạng toán đó chúng ta cần phải nắm được quy luật của dãy số, tìm được số hạng tổng quát, ngoài ra cần phải kết hợp những công cụ giải toán khác nhau nữa.
Các bài toán được trình bày ở chuyên đề này được phân ra hai dạng chính, đó là:
- Dạng thứ nhất: Dãy số với các số hạng là số nguyên, phân số (hoặc số thập phân) cách đều.
- Dạng thứ hai: Dãy số với các số hạng không cách đều.
Sau đây là một số bài tập được phân thành các thể loại, trong đó đã phân thành
Dạng 1: Dãy số mà các số hạng cách đều.
Bài 1: Tính
Nhận xét: Nếu học sinh nào có sự sáng tạo sẽ thấy ngay tổng:
Lời bình: Tổng B gồm 99 số hạng, nếu ta chia các số hạng đó thành cặp (mỗi cặp có 2 số hạng thì được 49 cặp và dư 1 số hạng, cặp thứ 49 thì gồm 2 số hạng nào? Số hạng dư là bao nhiêu?), đến đây học sinh sẽ bị vướng mắc.
Ta có thể tính tổng B theo cách khác như sau:
Cách 2:
...
+
----------------------------------------
Bài 2: Tính
Lời giải:
Cách 1: Từ
Cách 2: Ta thấy:
...
Quan sát vế phải, thừa số thứ 2 theo thứ tự từ trên xuống dưới ta có thể xác định được số các số hạng của dãy số C là 500 số hạng.
Áp dụng cách 2 của bài trên ta có:
+
--------------------------------------
Bài tập:
Bài 1: Tính
Bài 2: Tính
a,
b,
c,
Bài 3: Tìm số tự nhiên x thỏa mãn:
a,
b,
c,
Bài 4: Chứng minh với mọi n là số tự nhiên thì:
a)
b)
Bài 5: Chứng minh rằng:
thì:
Bài 6: Cho
Chứng minh:
Nguồn: http://diendankienthuc.net