Toán 9 Chứng minh rằng H, X, Y, Z cùng thuộc một đường tròn.

perfectstrong4567

Học sinh
Thành viên
21 Tháng tám 2021
24
27
21
17
Hà Nội
thcs Nguyễn trường tộ
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

Cho tam giác nhọn ABC có các đường cao AD,BE,CF đồng quy tại H (D,E,F lần lượt thuộc BC,C A, AB). Gọi X,Y, Z lần lượt là các điểm thuộc các đoạn AD, BE, CF sao cho XD/AD + YE/BE + ZF/CF = 1. Chứng minh rằng H, X, Y, Z cùng thuộc một đường tròn.
Các anh, các chị giải giúp em bài toán này với ạ, em cảm ơn nhiều ạ!!!
 
  • Like
Reactions: Timeless time

iceghost

Cựu Mod Toán
Thành viên
TV BQT xuất sắc nhất 2016
20 Tháng chín 2013
5,018
7,484
941
TP Hồ Chí Minh
Đại học Bách Khoa TPHCM
upload_2021-9-24_17-28-36.png

Trước hết, mình chỉ hướng cho bài này nhé:

Đầu tiên mình nhìn vô biểu thức, mình thấy nó giống giống: $$\dfrac{HD}{AD} + \dfrac{HE}{BE} + \dfrac{HF}{CF} = 1$$ nên thay vô rồi rút gọn. Có một vấn đề là tùy theo hình vẽ mà nó sẽ ra khác nhau. Ở đây mình giả sử hình vẽ giống như trên.

Khi đó mình sẽ thu được: $\dfrac{HZ}{CF} = \dfrac{HX}{AD} + \dfrac{HY}{BE} \, (1)$.

Nhìn thấy các tỉ lệ như thế này, mình nghĩ là có thể sẽ liên hệ tới tam giác đồng dạng, sau đó chứng minh góc bằng nhau rồi suy ra tứ giác nội tiếp. Ở đây, quan sát thấy tam giác $XYZ$ đồng dạng tam giác $ABC$, nhưng dường như cạnh $YZ$ và $XZ$ hơi khó liên hệ tới.

Vậy có cách nào không?

Tự dưng mình nghĩ tới định lý Ptolemy: Ta đi chứng minh $$HZ \cdot XY = HX \cdot YZ + HY \cdot XZ$$
Nhìn biểu thức này quen quen nhỉ...

Đúng rồi, nó là $(1)$. Vậy từ $(1)$ ta biến đổi sao cho nó thành dạng tích giống vậy, bằng cách nhân hai vế cho $2S$ hay hai lần diện tích: $$HZ \cdot AB = HX \cdot BC + HY \cdot AC$$
Như vậy ta chỉ cần chứng minh tỉ lệ $AB : BC : AC = XY : YZ : XZ$ là xong, mà đây lại là tỉ lệ của hai tam giác đồng dạng ta nói đến ở trên! Như vậy, để chứng minh tứ giác nội tiếp thì ta cần chứng minh tam giác đồng dạng, mà để chứng minh tam giác đồng dạng này ta lại cần đến góc của tứ giác nội tiếp...

Vậy có cách nào giải quyết không?

Một cách đó là: Ta sử dụng điểm trùng. Giả sử có điểm $Z'$ mới sao cho tứ giác nội tiếp và đồng dạng, ta chứng minh $Z \equiv Z'$ bằng tỉ lệ ban đầu. Vậy là đã... xong?

Umm, thật ra lời giải này phụ thuộc rất nhiều vào hình vẽ. Chẳng hạn, tại sao $XYZ$ lại có vị trí như hình? Chẳng hạn $Y$ thuộc $HB$ thì sao? Rồi khi $Z'$ thỏa mãn tỉ lệ như trên thì liệu nó có thật sự trùng $Z$?

Bạn có thể suy nghĩ thử :D Nhưng ý tưởng thì mình nghĩ, cách làm trên khá phù hợp với bài toán rồi nên mình xin phép để lại phần còn lại cho bạn nhé :D

Nếu có thắc mắc thì bạn có thể hỏi bên dưới. Chúc bạn học tốt! :D
 

perfectstrong4567

Học sinh
Thành viên
21 Tháng tám 2021
24
27
21
17
Hà Nội
thcs Nguyễn trường tộ
View attachment 186448

Trước hết, mình chỉ hướng cho bài này nhé:

Đầu tiên mình nhìn vô biểu thức, mình thấy nó giống giống: $$\dfrac{HD}{AD} + \dfrac{HE}{BE} + \dfrac{HF}{CF} = 1$$ nên thay vô rồi rút gọn. Có một vấn đề là tùy theo hình vẽ mà nó sẽ ra khác nhau. Ở đây mình giả sử hình vẽ giống như trên.

Khi đó mình sẽ thu được: $\dfrac{HZ}{CF} = \dfrac{HX}{AD} + \dfrac{HY}{BE} \, (1)$.

Nhìn thấy các tỉ lệ như thế này, mình nghĩ là có thể sẽ liên hệ tới tam giác đồng dạng, sau đó chứng minh góc bằng nhau rồi suy ra tứ giác nội tiếp. Ở đây, quan sát thấy tam giác $XYZ$ đồng dạng tam giác $ABC$, nhưng dường như cạnh $YZ$ và $XZ$ hơi khó liên hệ tới.

Vậy có cách nào không?

Tự dưng mình nghĩ tới định lý Ptolemy: Ta đi chứng minh $$HZ \cdot XY = HX \cdot YZ + HY \cdot XZ$$
Nhìn biểu thức này quen quen nhỉ...

Đúng rồi, nó là $(1)$. Vậy từ $(1)$ ta biến đổi sao cho nó thành dạng tích giống vậy, bằng cách nhân hai vế cho $2S$ hay hai lần diện tích: $$HZ \cdot AB = HX \cdot BC + HY \cdot AC$$
Như vậy ta chỉ cần chứng minh tỉ lệ $AB : BC : AC = XY : YZ : XZ$ là xong, mà đây lại là tỉ lệ của hai tam giác đồng dạng ta nói đến ở trên! Như vậy, để chứng minh tứ giác nội tiếp thì ta cần chứng minh tam giác đồng dạng, mà để chứng minh tam giác đồng dạng này ta lại cần đến góc của tứ giác nội tiếp...

Vậy có cách nào giải quyết không?

Một cách đó là: Ta sử dụng điểm trùng. Giả sử có điểm $Z'$ mới sao cho tứ giác nội tiếp và đồng dạng, ta chứng minh $Z \equiv Z'$ bằng tỉ lệ ban đầu. Vậy là đã... xong?

Umm, thật ra lời giải này phụ thuộc rất nhiều vào hình vẽ. Chẳng hạn, tại sao $XYZ$ lại có vị trí như hình? Chẳng hạn $Y$ thuộc $HB$ thì sao? Rồi khi $Z'$ thỏa mãn tỉ lệ như trên thì liệu nó có thật sự trùng $Z$?

Bạn có thể suy nghĩ thử :D Nhưng ý tưởng thì mình nghĩ, cách làm trên khá phù hợp với bài toán rồi nên mình xin phép để lại phần còn lại cho bạn nhé :D

Nếu có thắc mắc thì bạn có thể hỏi bên dưới. Chúc bạn học tốt! :D
mình cũng đã thử làm bài này và mình có một cách giải khác như sau, không biết có đúng ko, bạn xem giúp mình với, hình mình thì mình lấy tạm hình bạn nhé.
 

Attachments

  • z2789800487841_fd30ecb85c8762f65a201c1c1e83ae0e.jpg
    z2789800487841_fd30ecb85c8762f65a201c1c1e83ae0e.jpg
    127.5 KB · Đọc: 60

iceghost

Cựu Mod Toán
Thành viên
TV BQT xuất sắc nhất 2016
20 Tháng chín 2013
5,018
7,484
941
TP Hồ Chí Minh
Đại học Bách Khoa TPHCM
mình cũng đã thử làm bài này và mình có một cách giải khác như sau, không biết có đúng ko, bạn xem giúp mình với, hình mình thì mình lấy tạm hình bạn nhé.
Đúng rồi. Mình thấy lời giải của bạn hay với đẹp hơn đó :D
 
Top Bottom