MB*Trong cuộc đời của mỗi con người, những kỉ niệm của tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt là những kỉ niệm của buổi đến trường đầu tiên. Truyện ngắn Tôi Đi Học đã diễn tả những kỉ niệm miên man, bâng khuâng của một thời thơ ấy.
* Vài nét về tác giả và tác phẩm
Tác giả:
Thanh Tịnh: ( 1911-1988)
Tên thật: Trần Văn Ninh
Quê: Huế
Sáng tác của ông đậm nét trữ tình.
Tác phẩm:
- Được in trong tập Quê mẹ, xuất bản 1941
+ TB: Nêu các từ láy được sử dụng để tả tâm trạng cảm xúc (VD) những cảm xúc đó ko trái ngược nhau mà ngược lại, gần gũi, bổ sung cho nhau. Các từ láy đó góp phần rút ngắn khoảng cách thời gian quá khứ và hiện tại => chuyện đã xảy ra bao năm mà như xảy ra hôm qua, hôm kia.
*Khơi nguồn kỉ niệm:
Cuối thu: đầu tháng 9 - khai trường.
Cảnh thiên nhiên: lá rụng nhiều, mây bàng bạc
Cảnh sinh hoạt: mấy em bé rụt rè cùng mẹ tới trường
=> tâm trạng: Nao nức, mơn man, tưng bừng, rộn rã.
Diễn biến tâm trạng của nhân vật Tôi của ngày đầu tựu trường.
* Trên đường cùng mẹ tới trường:
- trước đây: con đường quen thuộc.
- Hôm nay: Thấy lạ- cảnh vật thay đổi.
- Ngôi trường Mĩ lí hiện ra.... Cảm thấy trường học rất xa lạ vì chưa đến bao h.
=>tâm trạng khi đứng trc ngôi trường: Từ háo hức, hăm hở ? lo sợ, bỡ ngỡ ? hợp quy luật tâm lí trẻ.
Khi nghe hồi trống vang dội, tâm trạng của Tôi cảm thấy:
Tiếng trống vang lên như mọi năm. Nhưng với những cậu học trò mới thì vang dội, rộn rã, nhanh gấp, Hòa vào tiếng trống còn có nhịp tim thình thịch.
- cảm giác: + Trang trọng đúng đắn
+ Thêm nhiều những cậu học trò.
+ Xin mẹ cầm thước...
=> Ngỡ ngàng, cử chỉ ngộ nghĩnh ? háo hức hăm hở.
*Khi nghe ông Đốc gọi tên và khi rời tay mẹ vào lớp.
- Nghe gọi tên: tưởng như tim ngừng đập, giật mình lúng túng.
- Khi sắp rời tay me: sợ hãi. bất giác giúi đầu vào lòng Mẹ Tôi nức nở khóc khi chuẩn bị bước vào lớp?
Khóc vì xa lạ, sợ hãi. Đó là cảm giác nhất thời của đứa bé nông thôn rụt rè, ít khi tiếp xúc với đám đông.
nhưng chú bé ko phải tinh thần yếu đuối mà do cảm giác xa mẹ, xa nhà chưa bao giờ có như thế này. Khác với những buổi đi chơi suốt ngày.
*Tâm trạng của nhân vật Tôi khi ngồi vào chỗ của mình:
- Tự tin
chi tiết: " một con chim con liệng đến đứng bên của sổ, hót mấy tiếng rụt rè rồi vỗ cánh bay cao"?
- Dụng ý nt có nghĩa tượng trưng: Gợi nhớ, nhớ tiếc những ngày trẻ thơ hoàn toàn chơi bời tự do đã chấm dứt để bước vào giai đoạn mới trong cuộc đời, giai đoạn tập làm học sinh, tập làm người lớn.
*Khi ngồi vào chỗ ngồi của mình và đón nhận tiết học đầu tiên
- Thấy lạ, hay hay.
- Lạm dụng ( nhận bừa) chỗ của mình.
- Nhìn bạn chưa quen mà thấy quyến luyến
*Dòng chữ " Tôi đi học" kết thúc truyện có nghĩa :vừa khép lại bài văn, vừa mở ra thế giớ mới, một bầu trời, một tâm trạng ,tình cảm mới mẻ trong cuộc đời của đứa trẻ.
* Người lớn có cử chỉ đối với các em lần đầu đi học:Quan tâm lo lắng cho con em mình, môi trường giáo dục ấm áp tình người tạo điều kiện cho XH tương lai pt
Dẫn chứng: ông đốc động viên an ủi, từ tốn , bao dung
thầy giáo trẻ Tươi cười đón học sinh vào lớp
Phụ huynh chuẩn bị chu đáo đưa con em đến trường vỗ về an ủi các em
Kết bài :
Nội dung:
- Tâm trạng hồi hộp cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật tôi ở buổi tựu trường đầu tiên của mình.
Nghệ thuật:
- Dòng hồi tưởng theo trình tự thời gian từ hiện tại nhớ về quá khứ. qua nghệ thuật so sánh, kể, nêu cảm tưởng, trữ tình sâu đậm.
- Truyện ngắn độc đáo: tự sự trữ tình nhưng lại không có cốt truyện
Trong cuộc đời mỗi con người, kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò, nhất là buổi tựu trường đầu tiên, thường được ghi nhớ mãi. Thanh Tịnh đã diễn tả� dòng cả�m nghĩ này bằng nghệ thuật tự sự xen miêu tả và biểu cảm, với những rung động tinh tế qua truyện ngắn Tôi đi học.