

Cảm thụ văn học
Bước 1: Tìm hiểu đề:- Xác định yêu cầu đề bài.
- Định hướng làm bài:
+ Nội dung:
- Chủ đề: nói về điều gì? ý nghĩa như thế nào?
- Các ý của đoạn thơ/ văn.
- Từ ngữ, hình ảnh giàu biểu cảm: từ láy, tính từ, động từ, ...
- Biện pháp tu từ: so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, hoán dụ, điệp ngữ, ...
- Nhịp thơ, giọng thơ, thể thơ.
- Các kiểu câu.
- Xác định chủ đề của đoạn thơ/ văn.
- Chủ đề đó được thể hiện qua các ý nào?
- Mỗi ý được diễn tả qua những từ ngữ, hình ảnh, nghệ thuật nào?
- Nêu cảm xúc, suy nghĩ, nhận xét, đánh giá của em về từ ngữ, hình ảnh, nghệ thuật đặc sắc.
- Liên hệ mở rộng đến các tác phẩm cùng chủ đề (có thể liên hệ đến thực tế đời sống).
Công thức:
- Mở đoạn: Giới thiệu chủ đề (tác giả, tác phẩm)
- Thân đoạn:
+ Dẫn dắt vào ý1 [tex]\rightarrow[/tex] Trích thơ [tex]\rightarrow[/tex] Cảm nghĩ về các từ ngữ, hình ảnh, nghệ thuật trong đoạn thơ vừa trích (kể, tả ý thơ [tex]\rightarrow[/tex] phân tích nghệ thuật)
+ Dẫn dắt chuyển ý2 [tex]\rightarrow[/tex] Trích thơ [tex]\rightarrow[/tex] ___________________
+ Ýn ......
- Kết đoạn: Nêu cảm xúc, nâng cao ý nghĩa của đoạn thơ/ văn.
* Lưu ý:
- Lồng ghép những câu cảm thán, câu hỏi tu từ để bộc lộ cảm xúc, nhận xét, đánh giá của bản thân.
- Liên hệ những câu thơ/ văn có cùng chủ đề.
Bước 3: Viết đoạn văn
- Diễn đạt phần dàn ý thành câu văn, đoạn văn theo bố cục: MĐ - TĐ - KĐ.
* Lưu ý:
- Sử dụng những từ ngữ, hình ảnh giàu giá trị gợi hình, gợi cảm.
- Sử dụng biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa, điệp ngữ liệt kê, đảo ngữ
- Sử dụng phong phú các kiểu câu: câu cảm thán, câu hỏi tu từ.
- Liên hệ mở rộng
Bước 4: Kiểm tra lại bài
Từ những bước trên hãy viết đoạn văn cảm thụ về cây tre qua dòng thơ sau:
Tre xanh ...
Xanh tự bao giờ?
Chuyện ngày xưa đã có bờ tre xanh.
Thân gầy guộc, lá mong manh
Mà sao nên lũy nên thành tre ơi?
Ở đâu trư cũng xanh tươi
Cho dù đất sỏi đất vôi bạc màu
Xanh tự bao giờ?
Chuyện ngày xưa đã có bờ tre xanh.
Thân gầy guộc, lá mong manh
Mà sao nên lũy nên thành tre ơi?
Ở đâu trư cũng xanh tươi
Cho dù đất sỏi đất vôi bạc màu
(Trích thơ Tre Việt Nam - Nguyễn Duy)





