Cảm nhận về những điều tác giả muốn nhắn gửi qua hai khổ thơ:
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
(Mùa xuân nho nhỏ)
Người đồng mình thô sơ đã thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu còn
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ đã thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.
(Nói với con)
Mình cần dàn ý thôi.
Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, 2 đoạn trích
Thân bài:
*) Điều tác giả muốn nhắn gửi qua 2 đoạn thơ: quan niệm sống tốt đẹp, nguyện cống hiến hết mình vì cuộc đời, vì đất nước
- Mùa xuân nho nhỏ: Cống hiến hết mình cho cuộc đời
- Nói với con: sống tự tin, vững bước trên đường đời, yêu mến và gây dựng quê hương
*) Phân tích 2 đoạn thơ để làm rõ điều nhắn nhủ ấy
- Từ cảm xúc mùa xuân thiên nhiên đất nước, Thanh Hải đã bày tỏ khát vọng mãnh liệt cống hiến cho cuộc đời chung.
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến
+ Tác giả muốn làm "con chim hót" giữa muôn vàn tiếng chim để cống hiến tiếng góp vui, "làm một cành hoa" để toả hương giữa vườn xuân rực rỡ và làm "nốt trầm xao xuyến" giữa bản hoà ca muôn màu muôn vẻ đủ làm xao xuyến lòng người.
+ Các hình ảnh "con chim", "cành hoa" được lặp lại tạo ra sự đối ứng chặt chẽ, hơn nữa còn mang một ý tưởng mới: niềm mong muốn được sống có ích, cống hiến cho đời là lẽ tự nhiên.
+ Điệp từ "ta" được lặp lại như một lời khẳng định nó không chỉ là lời tâm niệm thiết tha chân thành của nhà thơ mà còn là khát vọng chung của mọi người.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
+ Hình ảnh ẩn dụ "mùa xuân nho nhỏ" là một hình ảnh đẹp. Đây là một phát hiện mới mẻ, sáng tạo, độc đáo mà rất tự nhiên, hợp lí của Thanh Hải, làm một mùa xuân nghĩa là nguyện sống đẹp nguyện đóng góp một phần dù là nhỏ bé vào cuộc đời chung.
+ Tác giả cho rằng cống hiến là lẽ tự nhiên, cho dù già hay trẻ:
"Dù là tuổi hai mươi/Dù là khi tóc bạc". Hai hình ảnh hoán dụ "tuổi hai mươi", "tóc bạc" cùng điệp ngữ "dù là" gợi ra hành động quyết tâm, dứt khoát, mong muốn tha thiết mãnh liệt của tác giả. Ước nguyện ấy của nhà thơ thật cao đẹp, nhắc nhở chúng ta phải biết cống hiến cho cuộc đời chung để tạo nên mùa xuân tươi đẹp, phồn thịnh của đất nước
+ Cái hay của đoạn thơ không chỉ dừng lại ở đó mà còn ở chỗ tác giả đã khéo léo chuyển đổi chủ thể trữ tình từ "tôi" sang "ta". Đây không phải một sự ngẫu nhiên mà là dụng ý nghệ thuật của tác giả, "ta" đã nói lên khát vọng không chỉ của riêng ai mà nói cho nhiều người, nói cho cả một thế hệ, một thời đại.
=> Tâm nguyện được cống hiến, khát vọng được hòa nhập của nhà thơ giản dị, khiêm nhường nhưng là một vấn đề lớn về lẽ sống. Đó là mối quan hệ giữa cá nhân với cộng đồng và vai trò ý thức của cá nhân với cộng đồng. Mỗi người hãy góp "mùa xuân nho nhỏ" của mình thì sẽ làm nên mùa xuân lớn của dân tộc. Bởi vậy hai khổ thơ của Thanh Hải không chỉ chứa chan cảm xúc mà còn đậm đà tính triết lý
"Người đồng mình thô sơ đã thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục"
- Cách nói mộc mạc, giản dị, tác giả đã khẳng định người đồng mình thật thà, chất phác và giàu lòng tự trọng.
- Bề ngoài thì thô sơ, mộc mạc vậy thôi nhưng bên trong là ý chí, nghị lực phi thường
- Từ hình ảnh: đẽo đá, kê chân cột nhà, làm lối đi, nhà thơ chuyển sang nghĩa khái quát thật tài tình "kê cao quê hương" để thấy được tinh thần tự tôn dân tộc, ý thức bảo tồn, tinh thần xây dựng quê hương. Bằng sự nhẫn nại hàng ngày, những con người lao động ấy đã làm nên quê hương, đã làm nên truyền thống, làm nên phong tục tập quán tốt đẹp mang đậm bản sắc văn hóa riêng
"Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con."
- Lời cha dặn con thật ngắn gọn, hàm súc mà thật sâu sắc. Người cha nhắc lại như để con khắc cốt ghi tâm: trên đường đời con phải làm những điều lớn lao, phải sống cao thượng, tự trọng để xứng đáng là "người đồng mình"
- Cha nhắc con trên đường đời không bao giờ được sống tầm thường, nhỏ bé, phải biết tự hào với truyền thống quê hương và biết sống cống hiến để làm nên quê hương ngày một phát triển, tươi đẹp hơn
Kết bài: Tổng kết lại nội dung, nghệ thuật, bàn luận về lời nhắn nhủ