P
phamlinh96
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!
ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.
"Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng ***g cổ thụ bóng ***g hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà ."
Bằng những rung động tinh tế ,bài thơ đi vào lòng người đọc ,khắc đậm một phong cách độc đáo ,gợi lên hình ảnh cái đẹp ,đem lại những suy nghĩ sâu sắc ,những tình cảm trân trọng - cũng là suy nghĩ ,tình cảm của riêng em ,đối với Người . Yêu thiên nhiên ,dó là một trong những nét chính của tâm hồn Hồ Chủ Tịch .Bức tranh thiên nhiên mà Bác Hồ tả trong "Cảnh khuya " là cảnh núi rừng Việt Bắc vào một đêm trăng sáng :
"Tiếng suối trong như tiếng hát xưa
Trăng ***g cổ thụ bóng ***g hoa "
Bài thơ mở đầu trong một không khí nửa thực nửa hư ,với những nét phác hoạ đầu tiên còn chan chứa những rung động nhẹ nhàng mà lắng động . Ai đã từng ở Việt Bắc ,nhất là trong những năm kháng chiến ấy ,hẳn sẽ cảm nhận hết sức rõ rệt cái không khí này ,"Tiếng suối trong ", tính từ "trong " nhè nhẹ theo sau hai thanh sắc "Tiếng suối ", tạo nên một cảm giác nhè nhẹ ,cũng tinh khiết như thế ."Trong "cũng có thể dùng diễn tả tính chất của mầu sắc ,nhưng ở đây nó được dùng để biểu hiện cái thanh âm trong trẻo ,thi vị của tiếng suối ,một tiếng suối "như tiếng hát xa " .Biện pháp so sánh này càng làm nổi bật cái trong trẻo hết sức nhẹ nhàng của tiếng suối ,làm cho âm thanh ấy trở nên vừa xa vừa gần ,vừa tạo ra cái "động " vừa khắc hoạ cái "tĩnh " của không gian .Khoong gian có tĩnh lặng ,tĩnh mịch thì mới có thể vang vọng tiếng suối ẩn hiện gần xa ,nhẹ nhàng và hư ảo dường như một "tiếng hát xa " như vậy .Hình dung đến một tiếng hát giữa rừng khuya của một vùng vốn chỉ có "vưộnhts chim kêu suốt ngày " ở Việt Bắc ,ta dường như chỉ cảm nhận được một âm thanh hết sức nhẹ nhàng ,khua động không gian chỉ bằng cái tần số rung động tinh tế chứ không phải bằng tiếng động của âm thanh .Thế mà lúc này Bác so sánh tiếng suối với một tiếng hát như thế ,hơn thế nữa ,"một tiếng hát xa " ... nó cho ta cảm được cái tiếng vọng từ đâu đó ,rất xa trong không gian ,và đồng thời rất sâu trong tâm hồn Bác ,một tâm hồn hoà điệu với thiên nhiên .Bác đã nghe tiếng suối không chỉ bằng đôi tai bình thường mà đã đón bắt từ rung động nhỏ hết sức tinh tế của thiên nhiên ,đã nghe tiếng nói của rừng bằng cả tâm hồn thi sĩ .Tiếng nói rất sâu ấy chỉ có thể được bắt gặp trong một tấm lòng gần gũi ,đón nhận và gắn bó .Chỉ một vài nét về cách nghe và cách thể hiện tiếng suối rừng ,Bác đã thực sự dựng lại được cả một không gian ,thực sự cho thấy bề sâu sự gắn bó ,hoà điệu của tâm hồn mình đối với thiên nhiên chứ không chỉ đơn thuần là biết thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên ...
Nhưng đó mới chỉ là "tiếng suối ", một tiếng suối chưa thực sự cho phép ta hình dung được cái "cảnh khuya " mà người đang sống ."Cảnh khuya " ,hai chữ giản đơn chất chứa cả một tấm lòng ,một tâm sự ." Cảnh khuya " ,cùng với sự xuất hiện của trăng ,thường sẽ làm cho người đang thao thức chợt trào lên những cảm xúc bất tận và khó diễn tảveef cái đẹp ,nhưng ở đây ,lúc này ,Bác đã diễn tả về cái đẹp ,nhưng ở đây ,lúc này ,Bác đã diễn tả vẻ đẹp đó bằng ngôn ngữ giàu hình ảnh và có sức gợi cảm .
"Trăng ***g cổ thụ bóng ***g hoa "
Hai câu thơ nói về cảnh vật ,song liệu có nằm ngoài phong cách thơ "lay cảnh ngụ tình " của Bác hay không? Có cảm tưởng rất rõ rệt rằng : cảnh vật ,nhất là cảnh vật thể hiện qua nghệ thuật ,phụ thuộc phần nào vào cách nhìn cảnh vật của chủ thể sáng tạo nghệ thuật đó .Cảnh vật ở đây nên thơ ,tươi sáng và tinh tế ,nó bộc lộ cái sâu thẳm tâm hồn thi sĩ của Bác ,đồng thời là niềm lạc quan tươi sáng như cảnh vật ấy .Bóng trăng từng là người bạn tâm tình ,gắn bó với Bác từ cuộc đời theo vào tận những dòng thơ .Những khi " Nguyệt tòng song khích khán thi gia "hay "Nguyệt thôi song vấn : - Thi thành vị " ,trăng gần gũi ,thân mật thế nào ,thì lúc "trăng ***g cổ thụ" ,nó cũng quấn quýt như thế ,lại hơi có chút gì tinh nghịch ,dí dỏm nữa .Phong vị Á Đông của Bác thể hiện rất rõ qua hai câu thơ tiếng Việt mà còn vì bản thân nội dung ,màu sắc của nó .Người cùng đã từng nói :" Thơ xưa yêu cảnh thiên nhiên đẹp ..." Phải chăng tấm lòng yêu mến ,hoà nhịp với thiên nhiên của Bác cũng là sự tiếp nối truyền thống của dân tộc ? Phong cách và tâm hồn thi sĩ của Người phải chăng cũng chính là con đẻ của sự kết hợp nhuần nhị giữa cái truyền thống và cái hiện tại ?
Người tiếp câu thứ ba :" Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ ", vừa như một đúc kết hai câu trên ,vừa đưa dần người đọc đến câu cuối cùng .Câu thơ thứ ba này được chia ra làm hai vế rõ rệt "cảnh khuya như vẽ " và " người chưa ngủ ". Vế đầu nói lên một cách
trực tiếp cảm nghĩ của Bác trước phong cảnh hữu tình ..."Cảnh khuya như vẽ ",thực vậy ,nét cọ của thiên nhiên đã bộc lộ rất rõ ở hai câu trên ,nên biện pháp so sánh được dùng ở đây như một sự khẳng định ,nó làm bật nổi cái hài hoà của cảnh ,của tình trong bức tranh thuỷ mạc đẹp đẽ ấy ,đồng thời kín đáo thể hiện cả nghệ thuật đặc sắc của nét cọ thi sĩ ." Cảnh khuya như vẽ ,người chưa nhủ ", lối diễn đạt bình dị mà trong sáng của Bác đã khéo léo nối liền hai vế ,chuyển từ cảnh sang người một cách tự nhiên ,giản dị .Sự xuất hiện của con người cũng vừa bất ngờ vừa tất yếu .Hai câu trên tưởng như thần tả cảnh song thực ra cảnh ấy đã được thể hiện qua xúc cảm thẩm mỹ riêng của Người .vaf đến lúc này thì con người trực tiếp xuất hiện ,giản dị ,tự nhiên và tế nhị .Câu tiếp theo ,cũng là câu cuối cùng ,tràn đầy sức nặng ,đáp lời hết sức bất ngờ và giản dị :"Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà ."
Bài thơ không chỉ cho thấy tình cảm của Bác đối với thiên nhiên ,đối với dân tộc ,đất nước và hình ảnh vị lãnh tụ đầy trách nhiệm ,thương yêu ,mà còn cho thấy cả một triển vọng tươi sáng của cách mạng đân tộc .Ngồi giữa vùng núi rừng chiến khu Việt Bắc ,cùng một lúc hiện về trong lòng Người ,quyện hoà trong Người cái thần lớn lao của một truyền thống ,một nhân cách Việt Nam : lạc quan ,tin tưởng ,chứa chan cảm xúc ,gắn bó ,hoà điệu với thiên nhiên ,thương yêu ,lo lắng cho con người ... Tâm hồn ,dũng khí và trí tuệ lớn lao của Người rực ánh sáng truyền thống Việt Nam trên những dòng thơ .Nó vẽ ra cái hài hoà nhuần nhuyễn giữa cảnh và tình trong thơ Bác ,giữa con người chiến sĩ và thi sĩ trong tâm hồn Bác .Nó chỉ ra cái tâm tư biện chứng : đất nước càng tươi đẹp ,thiên nhiên và nước nhà trong sự thao thức của Bác .
Và thơ văn của Người ,cũng bắt nguồn từ chỗ đó ,đã trở thành kết tinh của khí thế thời đại ,của tinh hoa dân tộc ,của đạo đức cách mạng và truyền thống ấy .
Trăng ***g cổ thụ bóng ***g hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà ."
Bằng những rung động tinh tế ,bài thơ đi vào lòng người đọc ,khắc đậm một phong cách độc đáo ,gợi lên hình ảnh cái đẹp ,đem lại những suy nghĩ sâu sắc ,những tình cảm trân trọng - cũng là suy nghĩ ,tình cảm của riêng em ,đối với Người . Yêu thiên nhiên ,dó là một trong những nét chính của tâm hồn Hồ Chủ Tịch .Bức tranh thiên nhiên mà Bác Hồ tả trong "Cảnh khuya " là cảnh núi rừng Việt Bắc vào một đêm trăng sáng :
"Tiếng suối trong như tiếng hát xưa
Trăng ***g cổ thụ bóng ***g hoa "
Bài thơ mở đầu trong một không khí nửa thực nửa hư ,với những nét phác hoạ đầu tiên còn chan chứa những rung động nhẹ nhàng mà lắng động . Ai đã từng ở Việt Bắc ,nhất là trong những năm kháng chiến ấy ,hẳn sẽ cảm nhận hết sức rõ rệt cái không khí này ,"Tiếng suối trong ", tính từ "trong " nhè nhẹ theo sau hai thanh sắc "Tiếng suối ", tạo nên một cảm giác nhè nhẹ ,cũng tinh khiết như thế ."Trong "cũng có thể dùng diễn tả tính chất của mầu sắc ,nhưng ở đây nó được dùng để biểu hiện cái thanh âm trong trẻo ,thi vị của tiếng suối ,một tiếng suối "như tiếng hát xa " .Biện pháp so sánh này càng làm nổi bật cái trong trẻo hết sức nhẹ nhàng của tiếng suối ,làm cho âm thanh ấy trở nên vừa xa vừa gần ,vừa tạo ra cái "động " vừa khắc hoạ cái "tĩnh " của không gian .Khoong gian có tĩnh lặng ,tĩnh mịch thì mới có thể vang vọng tiếng suối ẩn hiện gần xa ,nhẹ nhàng và hư ảo dường như một "tiếng hát xa " như vậy .Hình dung đến một tiếng hát giữa rừng khuya của một vùng vốn chỉ có "vưộnhts chim kêu suốt ngày " ở Việt Bắc ,ta dường như chỉ cảm nhận được một âm thanh hết sức nhẹ nhàng ,khua động không gian chỉ bằng cái tần số rung động tinh tế chứ không phải bằng tiếng động của âm thanh .Thế mà lúc này Bác so sánh tiếng suối với một tiếng hát như thế ,hơn thế nữa ,"một tiếng hát xa " ... nó cho ta cảm được cái tiếng vọng từ đâu đó ,rất xa trong không gian ,và đồng thời rất sâu trong tâm hồn Bác ,một tâm hồn hoà điệu với thiên nhiên .Bác đã nghe tiếng suối không chỉ bằng đôi tai bình thường mà đã đón bắt từ rung động nhỏ hết sức tinh tế của thiên nhiên ,đã nghe tiếng nói của rừng bằng cả tâm hồn thi sĩ .Tiếng nói rất sâu ấy chỉ có thể được bắt gặp trong một tấm lòng gần gũi ,đón nhận và gắn bó .Chỉ một vài nét về cách nghe và cách thể hiện tiếng suối rừng ,Bác đã thực sự dựng lại được cả một không gian ,thực sự cho thấy bề sâu sự gắn bó ,hoà điệu của tâm hồn mình đối với thiên nhiên chứ không chỉ đơn thuần là biết thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên ...
Nhưng đó mới chỉ là "tiếng suối ", một tiếng suối chưa thực sự cho phép ta hình dung được cái "cảnh khuya " mà người đang sống ."Cảnh khuya " ,hai chữ giản đơn chất chứa cả một tấm lòng ,một tâm sự ." Cảnh khuya " ,cùng với sự xuất hiện của trăng ,thường sẽ làm cho người đang thao thức chợt trào lên những cảm xúc bất tận và khó diễn tảveef cái đẹp ,nhưng ở đây ,lúc này ,Bác đã diễn tả về cái đẹp ,nhưng ở đây ,lúc này ,Bác đã diễn tả vẻ đẹp đó bằng ngôn ngữ giàu hình ảnh và có sức gợi cảm .
"Trăng ***g cổ thụ bóng ***g hoa "
Hai câu thơ nói về cảnh vật ,song liệu có nằm ngoài phong cách thơ "lay cảnh ngụ tình " của Bác hay không? Có cảm tưởng rất rõ rệt rằng : cảnh vật ,nhất là cảnh vật thể hiện qua nghệ thuật ,phụ thuộc phần nào vào cách nhìn cảnh vật của chủ thể sáng tạo nghệ thuật đó .Cảnh vật ở đây nên thơ ,tươi sáng và tinh tế ,nó bộc lộ cái sâu thẳm tâm hồn thi sĩ của Bác ,đồng thời là niềm lạc quan tươi sáng như cảnh vật ấy .Bóng trăng từng là người bạn tâm tình ,gắn bó với Bác từ cuộc đời theo vào tận những dòng thơ .Những khi " Nguyệt tòng song khích khán thi gia "hay "Nguyệt thôi song vấn : - Thi thành vị " ,trăng gần gũi ,thân mật thế nào ,thì lúc "trăng ***g cổ thụ" ,nó cũng quấn quýt như thế ,lại hơi có chút gì tinh nghịch ,dí dỏm nữa .Phong vị Á Đông của Bác thể hiện rất rõ qua hai câu thơ tiếng Việt mà còn vì bản thân nội dung ,màu sắc của nó .Người cùng đã từng nói :" Thơ xưa yêu cảnh thiên nhiên đẹp ..." Phải chăng tấm lòng yêu mến ,hoà nhịp với thiên nhiên của Bác cũng là sự tiếp nối truyền thống của dân tộc ? Phong cách và tâm hồn thi sĩ của Người phải chăng cũng chính là con đẻ của sự kết hợp nhuần nhị giữa cái truyền thống và cái hiện tại ?
Người tiếp câu thứ ba :" Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ ", vừa như một đúc kết hai câu trên ,vừa đưa dần người đọc đến câu cuối cùng .Câu thơ thứ ba này được chia ra làm hai vế rõ rệt "cảnh khuya như vẽ " và " người chưa ngủ ". Vế đầu nói lên một cách
trực tiếp cảm nghĩ của Bác trước phong cảnh hữu tình ..."Cảnh khuya như vẽ ",thực vậy ,nét cọ của thiên nhiên đã bộc lộ rất rõ ở hai câu trên ,nên biện pháp so sánh được dùng ở đây như một sự khẳng định ,nó làm bật nổi cái hài hoà của cảnh ,của tình trong bức tranh thuỷ mạc đẹp đẽ ấy ,đồng thời kín đáo thể hiện cả nghệ thuật đặc sắc của nét cọ thi sĩ ." Cảnh khuya như vẽ ,người chưa nhủ ", lối diễn đạt bình dị mà trong sáng của Bác đã khéo léo nối liền hai vế ,chuyển từ cảnh sang người một cách tự nhiên ,giản dị .Sự xuất hiện của con người cũng vừa bất ngờ vừa tất yếu .Hai câu trên tưởng như thần tả cảnh song thực ra cảnh ấy đã được thể hiện qua xúc cảm thẩm mỹ riêng của Người .vaf đến lúc này thì con người trực tiếp xuất hiện ,giản dị ,tự nhiên và tế nhị .Câu tiếp theo ,cũng là câu cuối cùng ,tràn đầy sức nặng ,đáp lời hết sức bất ngờ và giản dị :"Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà ."
Bài thơ không chỉ cho thấy tình cảm của Bác đối với thiên nhiên ,đối với dân tộc ,đất nước và hình ảnh vị lãnh tụ đầy trách nhiệm ,thương yêu ,mà còn cho thấy cả một triển vọng tươi sáng của cách mạng đân tộc .Ngồi giữa vùng núi rừng chiến khu Việt Bắc ,cùng một lúc hiện về trong lòng Người ,quyện hoà trong Người cái thần lớn lao của một truyền thống ,một nhân cách Việt Nam : lạc quan ,tin tưởng ,chứa chan cảm xúc ,gắn bó ,hoà điệu với thiên nhiên ,thương yêu ,lo lắng cho con người ... Tâm hồn ,dũng khí và trí tuệ lớn lao của Người rực ánh sáng truyền thống Việt Nam trên những dòng thơ .Nó vẽ ra cái hài hoà nhuần nhuyễn giữa cảnh và tình trong thơ Bác ,giữa con người chiến sĩ và thi sĩ trong tâm hồn Bác .Nó chỉ ra cái tâm tư biện chứng : đất nước càng tươi đẹp ,thiên nhiên và nước nhà trong sự thao thức của Bác .
Và thơ văn của Người ,cũng bắt nguồn từ chỗ đó ,đã trở thành kết tinh của khí thế thời đại ,của tinh hoa dân tộc ,của đạo đức cách mạng và truyền thống ấy .
Last edited by a moderator: