Bộ sưu tập thuật ngữ ĐỊA LÝ

[truongtrungviet]

[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
Chắc suất Đại học top - Giữ chỗ ngay!!

ĐĂNG BÀI NGAY để cùng trao đổi với các thành viên siêu nhiệt tình & dễ thương trên diễn đàn.

Hãy cùng nhau làm giàu cho bộ sưu tập thuật ngữ Địa Lý nhé!​

1/Hoang mạc là gì? Hoang mạc là những vùng đất có khí hậu hết sức khắc nghiệt và khô hạn, cây cối nghèo nàn, cằn cỗi, có rất ít động vật và con người sinh sống.

2/Ốc đảo là gì? Là những vùng trong hoang mạc nhưng có đủ nước cho cây cối có thể phát triển được. Phần lớn nguồn nước nầy là nước ngầm lộ ra ở sát mặt đất.

 

[xuancuthcs]

Agat : (mã não) khoáng vật (SiO2 ở dạng ẩn tinh) có độ cứng cao (6,5) và chịu axit, thường có trong các loại đá núi lửa và được dùng để chế tạo các bộ phận máy móc, thiết bị chịu ma sát. Agat thuộc loại đá quý, loại đẹp có thể dùng để làm các đồ trang sức.
Ahaga : cao nguyên xếp tầng ở trung tâm hoang mạc Xahara
Alit : thuật ngữ có nhiều cách hiểu khác nhau:
1. Sản phẩm phong hoá hoá học có thành phần chủ yếu là các hydrat của ôxyt nhôm (Al2O3) (theo Haratxôvich 1927)
2. Các đá trầm tích có tương quan trọng lượng các thành phần AL2O3/SiO2 > 1. Nếu có lượng Fe2O3 bằng hoặc lớn hơn Al2O3 thì gọi là Pheralit (theo Malapkina 1937)
Alit hoá : kiểu phong hoá hoá học của các loại đá và đất ở nhiệt đới và cận nhiệt đới ẩm, trong đó xảy ra quá trình phá huỷ các loại silicat, rửa trôi các chất kiềm, kiềm thổ, silic,... tích tụ các ôxyt nhôm, sắt và titan. Kết quả của kiểu phong hoá này là sự hình thành một lớp vỏ phong hoá dày và các sản phẩm alit.
Alơrit : (đá bột) đá trầm tích có cấu trúc gồm những hạt (thạch anh, phenxpat, mica) mịn, kích thước từ 0,1 đến 0,05mm.
Aluminô- silicat : khoáng vật tham gia vào cấu trúc của hầu hết các loại đá trong lớp vỏ Trái Đất. Thành phần chủ yếu gồm có các ôxyt nhôm (Al2O3) và silic (SiO2).
Aluvi : X. Trầm tích sông
Amiăng : khoáng vật mềm, có dạng sợi, thuộc nhóm silicat canxi và manhê ngậm nước. Amiăng có màu từ xám đến xanh vàng..., thường có trong các loại đá phún xuất và trầm tích. Nhờ đặc tính cách điện, cách nhiệt, nen được dùng phổ biến trong công nghiệp chế tạo các vật liệu xây dựng (tấm lợp amiăng), vật liệu cách điện, cách nhiệt, quần áo cứu hoả vv... Còn có các tên gọi khác: đá sợi, thạch miên, atbet...
Amphibôn : nhóm khoáng vật gồm có các silicat canxi, natri, manhê, sắt, nhôm... Có cấu trúc tinh thể dạng kim, dạng sợi màu xanh, nâu, đen hoặc dạng hạt gắn kết. Amphibôn là thành phần
của nhiều loại đá măcma và biến chất. Khối lượng chiếm khoảng 10% lớp vỏ Trái Đất.
Anbêđô : phần bức xạ của Mặt Trời do mặt đất hoặc các vật thể khác phản xạ lại không trung. Anbêđô được tính bằng tương quan (%) giữa lượng phản xạ của mặt đất hoặc của các vật thể khác so với toàn bộ lượng bức xạ của Mặt Trời. (A (%) = PX / BX ), trong đó PX là lượng phản xạ, còn BX là lượng bức xạ. Ví dụ : ở đất ẩm ướt A= 5 - 10%, ở lớp tuyết phủ A= 70 - 90%.
Anđêdit (Andezit) : loại đá phún xuất có màu xẫm, thường thấy đi kèm với đá badan ở những vùng

 

[xuancuthcs]

VÌ SAO BÃO XOÁY THEO CHIỀU NGƯỢC KIM ĐỒNG HỒ VÀ HẦU HẾT Ở PHÍA BẮC XÍCH ĐẠO?

Nguồn: VnExpress Tâm bão nhìn từ vũ trụ Phi hành gia của NASA ghi lại hình ảnh của các trận cuồng phong của thiên nhiên từ ngoài trái đất.
Cơn bão Isabel gây thiệt hại nặng nề nhất về người và của ở Mỹ năm 2003. Ảnh: NASA.
Mắt bão Catarina được các phi hành gia trên trạm vũ trụ quốc tế ISS chụp lại hôm 27/3/2004 khi nó đổ vào bang Catarina của Brazil. Ảnh: NASA.
Mắt bão Ivan, một trong những cơn bão mạnh nhất trong lịch sử, ghi lại ngày 11/9/2004. Lúc này, bão đang càn quét qua phía tây biển Caribbe và vận tốc gió lên tới 257 km/h. Ảnh: NASA.
Bão Ivan tiến vào duyên hải bang Alabama, Mỹ, chiều 15/9/2004. Ảnh: NASA.
Mắt bão Emily do các phi hành gia trên trạm vũ trụ quốc tế ISS chụp hôm 16/7/2005. Cơn bão này đang ở phía nam Vịnh Mexico và tiến về tây bắc biển Caribbe với tốc độ gió lên tới 249 km/h. Ảnh: NASA.
Bão Felix khi nó càn quét qua đảo Honduras ngày 3/9/2007. Ảnh: NASA.
Mắt bão Gordon chụp bằng một máy ảnh kỹ thuật số hôm 18/9/2006. Cơn bão này ảnh hưởng từ Mỹ tới châu Âu.
Cơn bão Ike dữ dội ở Đại Tây Dương hôm 4/9/2008. Cơn bão này quét từ Cuba tới Mỹ. Ảnh: NASA.
II - HẬU THIÊN LẠC VIỆT VÀ NHỮNG HIỆU ỨNG TƯƠNG TÁC TỰ THÂN CỦA ĐỊA CẦU Hình dưới đây mô tả Địa cầu với trục nghiêng Bắc Nam là 22 độ 5. Như vậy chúng ta thấy rằng Bắc Nam chính là hai hướng chịu lực từ trường của trái Đất, khoa học hiện đại đã biết rằng lực này tương tác từ Bắc xuống Nam. Chúng ta cũng biết rằng: Trái Đất quay từ Tây sang Đông và tất yếu lực tương tác sẽ theo chiều ngược lại từ Đông sang Tây. Tất cả những lực này đều là lực tương tác bởi nhựng hiệu ứng tự thân của địa cầu. Hợp lực của hai lực này chính là hướng Tây Nam. Xem hình minh họa dưới đây:
Những lực tương tác Bắc - Nam Đông và hiệu ứng hợp lực của nó Tây Nam đều cùng thuộc tính là những hiệu ứng tự thân của địa cầu. Đây chính là bốn hướng của Đông Tứ trạch trong Phong Thủy Lạc Việt. Trong đó có ba hướng tạo hiệu ứng chính là Bắc Nam (hiệu ứng từ trường) và Đông (hiệu ứng tương tác do trái Đất quay quanh trục ) thuộc Dương và hợp lực của nó Tây Nam thuộc Âm; là hoàn toàn phù hợp với tính chất 3 quái Khảm, Ly, Chấn tứ chính thuộc Dương và Tốn (Vị trí Tây Nam theo Phong Thủy Lạc Việt) thuộc quái tứ di - Âm. Như vậy ngoài việc minh chứng sự đổi chỗ Tốn Khôn trên cở sở giải thích hợp lý các vần đề liên quan nó còn tiếp tục chứng tỏ tính hợp lý liên quan đến việc giải thích các hiện tương thiên nhiên liên quan đến vũ trụ và địa cầu. III - HIỆU ỨNG VŨ TRỤ VÀ BÃO TRÊN ĐỊA CẦU Bây giờ chúng ta quán xét đến vấn đề đặt ra trong topic này: Vì sao bão luôn xoáy ngược theo chiều kim đồng hồ và hầu hết ở phía trên Xích Đạo? Chúng ta thấy rằng: Trái Đất chuyển từ Tây sang Đông thì toàn bộ khí quyển của trái Đất cũng vận động từ Tây sang Đông. Như vậy do khối lượng và vận tốc của khí quyển thì một lực tương tác cũng hình thành theo chiều này. Nhưng chúng ta cũng biết rằng trục Tấy Đông của trái Đất - đường Xích Đạo nghiêng so với mặt phẳng Hoàng Đạo là 22 độ 5 (qui ước). Trên mặt phẳng Hoàng Đạo chúng ta sẽ phải thừa nhận - Đừng bắt Thiên Sứ chứng minh bằng các phương tiện khoa học thực nghiệm với số đo cụ thể - hoặc nếu không thừa nhận thì coi như giả thuyết rằng: Một hiệu ứng từ ngoài vũ trụ tương tác với địa cầu biểu tượng bằng những mũi tên xanh theo hướng từ phải sang trái song song với đường Hoàng Đạo (Hình minh họa dưới đây). Hợp lực của hai lực này và hiệu ứng của từ trường Bắc nam khiến chúng hướng về phía
Các bạn lên google để tham khảo thêm nhé!

 

[depvazoi]

[FONT=".Vntime"]ch©u lôc : bé phËn cña thÕ giíi bao gåm nhiÒu quèc gia n»m trªn c¸c ®¹i lôc vµ c¸c ®¶o phô thuéc. §¹i lôc lµ mét kh¸i niÖm vÒ tù nhiªn cßn ch©u lôc lµ mét kh¸i niÖm vÒ chÝnh trÞ-lÞch sö. §¹i lôc vµ ®¶o ®Òu lµ nh÷ng m¶ng ®Êt næi xung quanh cã ®¹i d­¬ng bao bäc, nh­ng kh¸c nhau vÒ quy m« lín nhá, v× vËy ®¹i lôc cã thÓ bao gåm mét sè ®¶o xung quanh cã quan hÖ vÒ nguån gèc ph¸t sinh, cßn ch©u lôc lµ nh÷ng bé phËn lín ®Êt ®ai bao gåm nhiÒu quèc gia, nªn trong ch©u lôc cã c¶ c¸c ®¶o n»m ë xung quanh thuéc chñ quyÒn cña c¸c quèc gia ®ã. Trªn thÕ giíi cã 6 ®¹i lôc lµ : ®¹i lôc ¢u-¸, ®¹i lôc Phi, ®¹i lôc B¾c MÜ, ®¹i lôc Nam MÜ, ®¹i lôc ¤xtr©ylia vµ ®¹i lôc Nam Cùc, nh­ng chØ cã 5 ch©u lµ : ch©u ¸ (43,9 triÖu km2 ), ch©u ¢ô ( 10 triÖu km2), ch©u Phi ( 30 triÖu km2 ), ch©u MÜ ( 42 triÖu km2 ) vµ ch©u §¹i D­¬ng (7,7 triÖu km2 ).

ch©u thæ : ®ång b»ng phï sa, thÊp, b»ng ph¼ng do c¸c s«ng lín båi ®¾p ë cöa s«ng. VÝ dô : ch©u thæ s«ng Nin ë Ai CËp réng 24.000km2 ,ch©u thæ s«ng Amad«n ë Nam MÜ réng 100.000 km2 ,ch©u thæ s«ng Hång vµ Th¸i B×nh ë n­íc ta réng 15.000km2 vv...C¸c ch©u thæ cßn ®­îc gäi lµ tam gi¸c ch©u hoÆc ®enta, bëi v× chóng ®Òu cã h×nh tam gi¸c hoÆc gièng ch÷ Hi L¹p cæ : ®enta.

chÕ ®é s«ng : ®Æc ®iÕm cña mét con s«ng vÒ mÆt n­íc ch¶y. ChÕ ®é s«ng phô thuéc vµo c¸c ®Æc ®iÓm tù nhiªn cña l­u vùc, chñ yÕu lµ ®Þa h×nh vµ khÝ hËu. §Þa h×nh cã ¶nh h­ëng ®Õn ®é dèc cña lßng s«ng, tèc ®é n­íc ch¶y...,cßn khÝ hËu th× ¶nh h­ëng ®Õn sù biÕn ®æi cña l­îng n­íc...

ChÕ ®é s«ng biÕn ®æi theo mïa, trong n¨m vv...thÓ hiÖn ë sù biÕn ®æi vÒ mùc n­íc, l­u l­îng, nhiÖt ®é, l­îng phï sa vµ vÒ hµm l­îng c¸c chÊt hoµ tan trong n­íc...
checn«diom : lo¹i ®Êt rÊt mµu mì, cã tÇng mïn dµy, mµu ®en, ph¸t triÓn ë miÒn th¶o nguyªn kh« phÝa ®«ng ch©u ¢u, chñ yÕu ë Liªn bang Nga, Ucraina,Hungari, vµ Rumani. L­îng mïn chiÕm tõ 4 ®Õn 15%. §©y lµ vïng ®Êt s¶n xuÊt nhiÒu lóa m× næi tiÕng. Tuy nhiªn, vïng ®Êt nµy còng hay bÞ h¹n, nhiÒu khi mÊt mïa hµng chôc n¨m liÒn nh­ ë n­íc Nga thêi Sa Hoµng. ViÖc cung cÊp n­íc t­íi cho vïng nµy lµ hÕt søc cÇn thiÕt.

chi l­ưu : dßng ch¶y tiªu n­íc cho mét con s«ng chÝnh ë phÝa h¹ l­u (chñ yÕu trong vïng cöa s«ng). VÝ dô : s«ng §¸y, s«ng §uèng,s«ng Luéc lµ c¸c chi l­u cña s«ng Hång.
chÝ tuyÕn : ®­êng vÜ tuyÕn n»m ë 23o27' trªn c¶ hai b¸n cÇu B¾c vµ Nam. ¥ ®©y, lóc gi÷a tr­a, MÆt Trêi chØ xuÊt hiÖn trªn ®Ønh ®Çu cã mét lÇn trong n¨m. ¥ tÊt c¶ c¸c ®Þa ®iÓm trong khu vùc gi÷a hai chÝ tuyÕn, lóc gi÷a tr­a, MÆt Trêi ®Òu xuÊt hiÖn trªn ®Ønh ®Çu 2 lÇn trong n¨m. Ngoµi khu vùc nãi trªn, quanh n¨m lóc gi÷a tr­a, kh«ng n¬i nµo thÊy ®­îc MÆt Trêi lªn ®Ønh ®Çu. Nh­ vËy lµ trong chuyÓn ®éng biÓu kiÕn cña MÆt Trêi trong n¨m, c¸c ®­êng chÝ tuyÕn còng lµ nh÷ng ®­êng giíi h¹n t©n cïng mµ MÆt Trêi cã thÓ ®¹t tíi. V× vËy cã tªn lµ chÝ tuyÕn.
chØ sè kh« h¹n : chØ sè biÓu hiÖn t×nh tr¹ng thiÕu hoÆc thõa Èm cña mét ®Þa ph­¬ng.
§ã lµ t­¬ng quan so s¸nh gi÷a c¸n c©n bøc x¹ cña mÆt ®Êt so víi tæng sè nhiÖt chi phÝ cho
sù bèc h¬i l­îng m­a trong n¨m. ChØ sè nµy ®­îc tÝnh theo mét c«ng thøc do M.I. Bu®­c«
®­a ra, nh»m ®¸nh gi¸ ®iÒu kiÖn kh«,Èm cña mét l•nh thæ, phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. NÕu chØ sè nhá h¬n 1 th× thiÕu ©m. Theo c¸ch tÝnh nµy, c¸c vïng ®µi nguyªn, rõng c©y l¸ réng, rõng c©y hçn hîp, rõng c©y l¸ kim thuéc «n ®íi, rõng rËm nhiÖt ®íi, cËn nhiÖt ®íi ®Òu cã chØ sè kh« h¹n nhá h¬n 1. ChØ sè lín nhÊt : 3 lµ ë vïng hoang m¹c.

[/FONT]