Đào đỏ, mai vàng là hoa ngày tết. Màu đỏ thắm tươi biểu tượng cho sự vui mừng và niềm tin thắng lợi; màu vàng tượng trưng cho sự cao thượng vinh hiển cao sang. Tại nước Việt màu vàng còn tượng trưng cho vua chúa. Màu vàng thuộc hành Thổ trong ngũ hành. Thổ nằm ở vị trí trung tâm, và màu vàng cũng tượng trưng cho nòi giống Việt. Không ngạc nhiên dân Việt chuộng mai vàng cho ngày đầu năm tại phương Nam.
Nói đến hoa Mai, không biết từ lịch sử nào trong nhân gian Mai được chia thành mấy loại như Hà Hoa mai (cánh mai giống cánh hoa sen ôm tròn lấy nhụy) nh Đàn Hương mai (mai vàng màu sậm, nhiều hoa, hương thơm nồng, nở sớm), Ban Khấu mai (cánh hoa cong cong, không nở xòe như các loại khác), Cẩu Đăng mai (hoa nhỏ không có hương thơm),….
Tuy nhiên, theo phong tục thông thường, người chơi mai, mua mai chỉ chú đến hai loạị là Mai Tứ Quý, nở bốn mùa có năm cánh, bông to, và một loại Mai có mười cánh, bông nhỏ hương thơm.
Khi chọn mua một cành mai về trưng trong ba ngày Tết, người ta cũng thường để ý đến những cành mai có dáng đẹp, với các hình dáng một gốc “lão mai” gốc to, da sần sùi, mọc rong rêu càng tốt, nhánh khẳng khiu và có thể có những hình thể như: Chân quỳ, Hạc bay, Phụng Hoàng… . Ngoài những nét trên, người mua mai còn chú trọng đến sự phân chia các nhánh trên một gốc mai. Nhánh to, nhánh nhỏ, sự sắp xếp các nhánh. Một nhành mai cũng cần có các cành phân chia thứ lớp, bông rải đều, nhánh to khỏe, nhánh uyển chuyển, nụ bụ bẩm, lá non vừa nhú.
Ngoài ra những người chơi mai chuyên môn còn phân biệt thêm nhiều thứ phụ khác nữa mà chỉ có các nhà ấy biết mà thôi. Thí dụ như Nhụy Âm Dương, Cành Tứ Quý. Nhụy âm đương là chỉ đạo vợ chồng phu phụ, cành từ quý chỉ bốn mùa Xuân Hạ Thu Đông…v.v. Đặc biệt là các nhà nho học chơi mai rất công phu, họ còn biết lam sao để một cành mai nở đúng vào dịp Tết.
Do sự nhân cách hóa mà con người đã đặt vào cây mai khi đem bày trong nhà trong ba ngày Xuân. Phong tục á Đông nói chung, Việt nam nói riêng rất trọng sự tôn ti trật tự, trên dưới trong ngoài thành nề nếp. Và mỗi cuộc chơi đều mang theo nhiều ý nghĩa cao siêu.
Ngoài những cành mai bình thường bày bán trong các chợ tết, các chủ nhân các gốc lão mai thường bỏ công sức ra chăm sóc cây mai sao để có được những cành mai thật đẹp, theo yêu cầu thị hiếu của các bậc danh nho. Tất nhiên các gốc mai nầy giá đáng cả triệu.
Trồng mai trên đất vườn phải là thứ đất đen, đất thịt nhưng không giữ nước để tránh úng thủy. Mai trồng trên các luống vồng cao, có khoảng cách vừa đủ đề cây tăng trưởng. Mỗi năm vào rằm tháng 10 Âm Lịch phải ngắt hết lá để dồn nhựa cho các nhánh ra hoa. Tuốt lá không đúng ngày sẽ ảnh hưởng đến ngày hoa nở. Khi cắt nhánh đem ra chợ phải đốt gốc. Cách đốt gốc cũng góp một phần không nhỏ vào việc giữ cho hoa nở bền hơn.
Ngoài các loại mai vàng kể trên, ở Nam bộ, còn một loại mai trắng, còn có tên gọi là Nam Mai mà đó là cây Mù u. “Nhánh mù u con bướm vàng không đậu, vì xa em mà thành điệu nhớ não lòng” Mù u bông trắng, năm cánh, lá mù u to bản dày kích thước chừng bàn tay người lớn. Thân mu u là thân mộc, mù u có trái tròn không ăn được, hột mù u ép làm dầu thắp đèn, nhiều khói ít sáng.
Nhắc đến cây đào, cây mai là nhắc đến ngày tết cổ truyền dân tộc, nhắc đến bành dày bánh chưng, cây nêu tràng pháo, thịt mỡ dưa hành …., nhắc đến mùa xuân, niềm tin và hạnh phúc.