2:
* Trình bày những điều quan sát được theo một thứ tự nhất định ( không gian, thời gian)
Quang cảnh những ngày mùa đông nơi em ở.
+ Hình ảnh cảnh vật.
+ Hình ảnh con người.
Dàn bài:
I. Mở bài:
_ Quê em: một làng nhỏ bé, nằm ven bờ sông Nhuệ, bốn mùa tươi xanh, yên bình.
_ Những ngày đông tháng giá mang nét đặc trưng của mùa đông ở đồng bằng Bắc Bộ.
II. Thân bài:
1. Hình ảnh cảnh vật:
_ Cơn gió mùa đông bắc đột ngột kéo về, mấy hôm trước nóng bức, oi nồng, nay giá rét.
_ Lúc đầu gió thổi theo từng đợt, cuốn bụi và lá khô xào xạc, sau thổi hun hút, kéo theo hơi lạnh giá. Cầm tay xuống nước thấy buốt giá, cắt da cắt thịt.
_ Cành tre vặn vẹo, thân tre cọ vào nhau cọt kẹt như đưa võng.
_ Cây lá trong vườn lao xao, rì rào.
_ Chậu hoa trước hiên nhà rung nhẹ, lá và nụ như sắt lại vì rét.
_ Trời u ám, nặng nề, từng đám mây xám khổng lồ trôi dần tới, báo hiệu những ngày mưa phùn sắp tới.
_ Cảnh ven làng: dòng sông xám bạc, lững lờ, trầm mặc.
_ Cánh đồng mùa đông nâu sẫm lại dưới gió rét.
2. Hình ảnh con người:
_ Người già, trẻ nhỏ mặc ấm, ngồi túm tụm quanh bếp lửa để sưởi hoặc đợi cơm.
_ Phụ nữ nấu nướng, chuẩn bị giống má cho vụ cấy.
_ Đàn ông chuẩn bị cày, bừa, chăm sóc gia súc, gia cầm.
_ Mọi người đợi tan giá, ra đồng muộn hơn mọi ngày.
III. Kết bài:
Khẳng định lại tình cảm của mình về quang cảnh mùa đông nơi em ở.
* Lựa chọn được hình ảnh tiêu biểu để miêu tả:
".Buổi sáng, sương muối phủ trắng cành cây. Xa xa, đám sương mù làm cho bầu trời dường như thấp xuống. Gío bấc hun hút thổi. Bước ra khỏi phòng, từng cơn gió ùa vào, làm người ta có cảm giác lạnh buốt.Ngoài vườn, những chiếc lá vàng cuối cùng đã rụng khỏi thân cây để trơ lại những cành khẳng khiu, xơ xác.Trong bếp, dưới ánh lửa bập bùng, chú mèo mướp, chú chó đốm nằm cuộn tròn để sưởi ấm."
* Liên tưởng tốt, sử dụng nhiều hình ảnh So sánh, nhân hoá thú vị, độc đáo:
".Bầu trời thật là âm u.Từng cơn gió lạnh buốt thổi những đám mây bay đi như người chăn cừu lừa đàn cừu của mình về.Những cái cây khẳng khiu, trơ trụi, già nua như những cụ già gầy còm, làn da nhăn nheo.Những ngôi nhà dưới làn gió cắt da, cắt thịt cũng run lên bần bật. Ngoài đồng, thay vì năm trước mạ đã mọc xanh um mà năm nay chẳng cây mạ nào sống sót dưới trời đông giá lạnh.Trong vườn, những tàu đu đủ xoăn héo, vàng úa như buồn bã, héo hon vì chẳng biết bao giờ nắng ấm của mùa xuân sẽ tới."
* Văn viết có cảm xúc:
".Cuối mùa thu, em thường đạp xe quanh xóm để thưởng thức cảm giác lành lạnh của gió heo may. Gío vờn những chiếc lá khô vàng úa, chạy vòng tròn, dọc xóm.Khung cảnh ấy như muốn báo hiệu rằng: mùa đông năm nay đến sớm hơn.Nhắm mắt lại, em cảm giác thấy cái lạnh đang lan dần trong da thịt. Cơn gió mùa đông bắc tràn về nhanh chóng, không kịp vẫy tay chào gió heo may đang lướt đi vội vã.Có lẽ một cảm giác dễ cảm nhận nhất là mùa đông ở đây buồn, buồn lắm.Người thì mong chóng về nhà sau một ngày mệt mỏi,mong muốn được ấm áp bên vợ con trong bữa cơm chiều và nhanh chóng thu gọn mình trong chiếc chăn bông.Có người lại trốn vào quán nước dọc đường, gọi một chén trà nóng để xua tan cái lạnh của mùa đông.Còn rất nhiều người khác cứ đi qua, đi lại vội vã lắm, chẳn còn chào hỏi nhau như mọi khi............
1:
Tôi ngước cao mặt, đĩnh đạc bước lên giữa lớp trong sự nể phục của các bạn và cất cao giọng đọc: “Mẹ em là người tuyệt vời nhất. Mẹ đẹp như cô tiên trong truỵên cổ tích. Mái tóc mẹ dài óng ả buông xõa ngang lưng. Mẹ gội đầu bằng trái bồ kết nên tóc mẹ vừa mượt vừa suôn. Mẹ bảo ”Lớn lên con gái đừng gội đầu bằng dầu gội mà nấu trái bồ kết gội cho tóc đẹp như của mẹ”. Mẹ có khuôn mặt đẹp như trăng rằm. Mỗi khi mẹ cười hai hàm răng mẹ trắng ngần trông đẹp lắm! Mẹ vừa dịu dàng lại vừa đảm đang. Đi làm về, mẹ vừa vào bếp nấu cơm cho cả gia đình, tối mẹ lại dạy em học bài, dọn dẹp nhà cửa rồi mới đi ngủ. Những đêm đông trời trở rét, nửa đêm mẹ lại thức giấc đắp lại tấm chăn cho em... Trong trái tim em, mẹ là tất cả, mẹ là cô tiên tuỵêt vời nhất trong cuộc đời em...”
Đó là những lời văn mà tôi đã được chị gái dạy để tả về người mẹ của mình. Những bài văn của tôi luôn được điểm cao vì trước khi viết tôi luôn “tham khảo” ý kiến của chị rồi tưởng tượng thêm để diễn đạt cho hay. Có lẽ với trí tưởng tượng phong phú nên tôi sớm nổi tiếng là học sinh giỏi văn của trường.
Đọc xong bài văn tả mẹ của mình, tôi sướng lâng lâng trong người và đi về chỗ trong tiếng vỗ tay của các bạn. Đợi giây lát, cô tôi bảo: “Bài văn tả mẹ của bạn Duyên rất hay. Câu cú gãy gọn, diễn đạt trôi chảy. Các em nên học cách diễn đạt của bạn để viết văn cho hay và phải đọc thêm nhiều sách. Hôm nay, cô muốn các em nghe thêm một bài văn nữa. Cô mời bạn Hùng".
Tôi thoáng ngạc nhiên vì Hùng mồ côi mẹ từ năm 6 tuổi, nhà Hùng rất nghèo và Hùng chỉ học giỏi môn toán. Tôi thầm cười khi nghĩ “Chắc Hùng viết nhăng viết cuội nên bị cô phê bình đây”. Hùng cúi đầu cầm tập bước lên bảng và đọc:
“ Em không còn mẹ. Mẹ mất đã lâu lắm rồi nên em không nhớ rõ khuôn mặt của mẹ. Mỗi lần nhớ mẹ, em chỉ nhìn lên tấm ảnh trên bàn thờ mẹ, nhớ mẹ, thương mẹ rồi chỉ biết khóc mà thôi! Mẹ mất khi em bé của em mới một tuổi. Lúc đó ba cực lắm vì phải vừa đi làm vừa nuôi em và em gái. Em gái cứ bệnh rồi khóc hoài. Sáng, ba dậy thật sớm để nấu cháo để lấy nước pha sữa cho em. Mùa mưa, nhà dột ướt không đủ chỗ ngủ, ba ru em và em gái ngủ xong rồi nằm xuống sàn nhà.
Sáng thức dậy em đã thấy ba nấu sẵn nồi cháo và kèm theo tờ giấy dặn:”Con nhớ ăn sáng rồi mới đi học”. Ba em là công nhân vệ sinh nên sáng phải dậy thật sớm làm sạch đường phố trước khi mọi người thức giấc. Em chuẩn bị đi học ba mới trở về lo cho em gái.
Buổi chiều, em đi học về trông em cho ba đi làm tiếp. Ba em cực lắm nhưng lúc nào ba cũng dịu dàng như mẹ. Em ước ao mẹ mình còn sống để đỡ đần công việc cho ba. Em thèm được như các bạn có mẹ, được mẹ ôm vào lòng, được mẹ khâu áo khi bị rách, được nghe mẹ hát ru em bé ngủ như cô Tư ở sát nhà. Mỗi lần nghe cô Tư hát ru con, em lại nhớ mẹ và nước mắt trào ra. Ba bảo: “Mẹ bây giờ đã thành cô tiên ở tận trên trời cao, mẹ cũng nhớ và thương con lắm nên con phải học thật giỏi mẹ mới vui”.
Em cũng thầm hứa với ba, sẽ học giỏi, học giỏi rồi mẹ sẽ sống lại với cha con mình, phải không ba?
Em càng lớn mái tóc ba càng bạc nhiều hơn. Nhìn ba tảo tần lo cho em và em gái ăn học, em thương ba lắm chỉ mong mình nhanh lớn để đi làm giúp ba, nuôi em gái. Em không còn mẹ nhưng ba chính là người mẹ vĩ đại trong cuộc đời em. Em yêu ba vô cùng...”.
Những dòng cuối cùng, Hùng đã đọc trong nước mắt, cả lớp đều khóc, cả cô giáo cũng khóc và không biết tự lúc nào, nước mắt của tôi cũng lăn dài trên khuôn mặt của mình...
Chiều nay, con gái tôi về nói với tôi: “Mẹ dạy con bài văn tả về mẹ nha mẹ”. Tôi ôm con gái vào lòng và kể lại câu chuyện bài tập làm văn tả mẹ của Hùng cách đây hơn 20 năm...