Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585), nhà triết học vĩ đại, nhà thơ lớn của Đại Việt trong thế kỉ XVI. Xuất thân trong một gia đình vọng tộc ở Trung Am, Vĩnh Bảo, nay thuộc thành phố Hải Phòng. Ông học giỏi, tài cao đức trọng, nhưng sống giữa thời loạn lạc, nên chỉ nuôi chí chờ thời, mãi đến năm 45 tuổi mới đi thi. Năm 1535 đỗ Trạng Nguyên, làm đại quan của triều Mạc. Ông có câu thơ chữ Hán: "
Văn khôi tam thượng tiếu tài sơ" nghĩa là ba lần đỗ đầu vẫn cười mình tầm thường.
Sau tám năm làm quan, ông dâng sơ vạch tội 18 tên lộng thần nhưng không được vua Mạc Phúc Hải chấp nhận, ông cáo bệnh từ quan về quê. Ông mở trường dạy học, dựng quán Trung Tân, lập am Bạch Vân, xưng là Bạch Vân cư sĩ. Ông đã đào tạo được nhiều học trò lỗi lạc như Phùng Khắc Khoan, Nguyễn Dữ, Lương Hữu Khanh, Nguyễn Quyện,…
Ông giỏi lý học, có tài văn thơ, lo đời và thương dân. Ngoài những sấm ký truyền kỳ, ông còn để lại tập thơ Nôm "Bạch Vân quốc ngữ thi tập" có khoảng 200 bài, và tập thơ chữ Hán "Bạch Vân am thi tập" trên dưới 1000 bài. Thơ của ông giàu suy tư, triết lý, thể hiện một quan niệm nhân sinh coi trọng nhân tâm, xa lánh chốn bon chen danh lợi, giàu tình ưu ái. Thơ chữ Hán thì hàm súc, điêu luyện và cao khiết; thơ chữ Nôm thì bình dị, hồn nhiên, giàu hương vị dân gian.
Những bài thơ văn như "Hữu cảm", "Trung Tân ngự hứng", "Tăng thử", "Nhàn",… của ông được nhiều người truyền tụng.
Nguyễn Bỉnh Khiêm được người đời ngưỡng mộ gọi là "Tuyết Giang phu tử", xứng đáng là "Mặt trời giữa bầu trời" (Như nhật trung thiên).
Nguyễn Bỉnh Khiêm, sinh năm 1491 và mất năm 1585, thọ 95 tuổi. Ông học rộng, đức trọng, tài cao. Mãi đến năm 45 tuổi mới đi thi và đã đậu Trạng nguyên dưới triều nhà Mạc. Sau một thời gian làm quan, ông về sống ở quê nhà (Vĩnh Bảo, Hải Phòng) mở trường dạy học, đào tạo được nhiều nhân tài, dựng am Bạch Vân, lập quán Trung Tân,... Lúc ống mất, vua nhà Mạc trung phong là Trình Ọuốc Công.
Nguyễn Bỉnh Khiêm gắn liền với các danh hiệu: Tuyết Giang Phu Tử. Bạch Vân cư sĩ, Trạng Trình...
Ông còn là nhà thơ lớn của Đại Việt, để lại 2 tác phẩm thơ: Bạch Vân am thi tập bằng chữ Hán trên nghìn bài, Bạch Vân quốc ngữ thi lập bằng chữ Nôm có vài trăm bài.
Thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm hàm súc, điêu luyện, vừa cổ điển, vừa đậm đà phong vị dân gian, giàu suy tư, triết lí, đề cao tình nghĩa, đề cao chữ “nhàn”, xa lánh bon chen danh lợi, yêu hòa bình, lên án chiến tranh.
Hãy ngâm một vài vần thơ của ông Trạng:
Còn bạc, còn tiền, còn đệ tử,
Hết xôi, hết rượu, hết ông tôi!
hay:
Thớt có tanh tao ruồi đổ đến,
Gang không mật mỡ kiến bò chi!
hay:
Xưa nay nhân giả là vô địch,
Lọ phải khư khư thích chiến tranh.
@namnam06 @Minh Dora @Kuroko - chan @tulethaovy6c1 @YuuDuong
[TẶNG BẠN] TRỌN BỘ Bí kíp học tốt 08 môn
