Sử 11 Một số tư liệu mới qua Hồi ký của cựu Tổng thống Liên Xô Gorbachev

Bài này trích dẫn một số tư liệu mới từ Hồi ký của cựu Tổng thống Liên Xô - quyển "Đời tôi - hồi tưởng và suy ngẫm 1", được Nxb KHXH dịch và xuất bản, ấn hành cuối tháng 12.2018. Mời quý vị đón xem....

- Tình hình nước Nga (vùng Stavropol) trước cách mạng 1917: vùng Stavropol là vùng đất cằn cỗi nối liên châu Âu và châu Á và toàn vùng nằm trên một cao nguyên.
Mùa đông khắc nghiệt cuối thế kỷ XIX xuống tới âm 20 - 30 độ C. Nhưng tai họa lớn nhất là những cơn gió khô và bão cát trong những năm khô hạn và giá lạnh phá hủy mùa màng. Theo thống kê, những kiểu thảm họa thiên tai này xảy ra khá thường xuyên trong suốt một trăm năm qua. Lịch sử từng ghi nhận trận bão tuyết tháng 4/1898 đã làm chết 200.000 gia súc.
Trong những năm đầu thế kỷ XX, tỉnh Stavropol có 1 triệu dân. Phần lớn là người Nga, người Turkmen, người Armenia, người Gruzia, người Hy Lạp, người Estonia, người Do Thái và người Ba Lan. Có cả những người Đức giàu có trong các trang trại ở thảo nguyên. Khoảng 40% đất đai thuộc về người du mục, chủ yếu là người Nogais, người Kalmyk và người Turkmen. Trên thực tế, những người Bắc Kavkaz (người Karachai, Circassia và Abazin) chưa trở thành một phần lãnh thổ cho tới thời Liên Xô.
Tỉnh có hai thành phố và 133 làng xã (mỗi làng không quá 15.000 người), 177 trang trại, 11 ga xe lửa, 9 bưu điện, 34 bác sĩ, 5 trường cấp 3, 313 trường tiểu học và 3 nhà sách.
Nền kinh tế của vùng mang tính chất nông nghiệp: ngũ cốc, chăn nuôi cừu và gia súc. Sản phẩm được bán sang Petersburg, Moskwa và Paris. Ngành công nghiệp còn èo uột: 4 nhà máy xay bột, một xưởng nấu sáp để làm nến, sản xuất dầu thực vật, ủ rượu vang, da và gạch
Cơ cấu xã hội: khá nhiều quý tộc nhỏ, địa chủ lớn, tăng lữ, nhà buôn và thương nhân đủ loại, tiểu tư sản trung lưu (công chức, quan chức nhà nước và chủ đất nhỏ), tầng lớp nông dân chiếm 90% dân số (mỗi người sở hữu 2 => 5 desyatin - 1 desyatin = 1,1 hecta), người lao động (gồm nhiều nông dân) và dân du mục