Cac ban hay doc bai van cua minh nha:
Nha phe binh van hoc Hoai Thanh da tung nhan xet ve van chuong nhu sau:
"Van chuong se la hinh dung cua cuoc song muon hinh van trang.Chang nhung the, van chuong con sang tao ra su song.(Y nghia van chuong)
Qua thuc, van chuong luon gan bo voi cuon song.Bat nguon tu cuoc song, truoc het, van chuong la tam guong phan chieu cuon song.Doc van chuong kim co dong tay, ta nhu duoc quay tro ve voi qua khu cua nhan loai tu thoi hoang dai den the ki van minh.
Chi rieng van hoc Viet Nam da la nhung thuoc phim hoanh trang ve cuoc song may nghin nam cua dan toc.
Tu thuo cac vua Hung dung nuoc van lang, cong cuoc dau tranh gian kho de chinh phuc thien nhien da in dau dam net trong than thoai Son Tinh, Thuy Tinh; roi cong cuoc khai pha dat dai, mo mang bo coi da di vao nhung than thoai nhu Than Tru Troi, Di san mat dat...
Cung voi cong cuoc chinh phuc thien nhien la cong cuoc dau tranh chong ngoai xam.Hinh anh nguoi anh hung lang giong danh ta giac An trong than thoai Thanh Giong la nhung ki tich cua cha ong.
Cu the, cac thoi dai noi tiep nhau qua di, thoi dai nao ma chang in dau trong van chuong."Song nui nuoc nam: la ban tuyen ngon doc lap khang dinh vi the va chu quyen cua dan toc dai viet trong buoi dau xay dung quoc gia phong kien doc lap. "Hinh tuong si" la hoi ken xung tran vang vong nui song trong cuoc quyet chien voi mot ten de quoc hung manh bac nhat cua the ki XIII, de bao toan giang son xa tac. "Binh ngo dai cao" la khuc khai hoan trang le, hao hung ngoi ca ca mot dan toc anh hung trong chien thang lay lung danh tan ngoai xam o the ki XV...
Trong nhung nam cua the ki XX, hai cuoc khang chien lon cua dan toc da hien dien sinh dong trong tho To Huu, Le Anh Xuan, Pham Tien Duat, Nguyen Khoa Diem...,trong van Kim Lan, Nguyen Ngoc, Anh Duc, Phan Tu, Nguyen Minh Chau.
Ta hay thu song lai nhung giay phut dau kho cua chien si Dien Bien-nhung nguoi da lam nen mot chien thang" chan dong dia cau"thang 5 nam 1954:
Nam muoi sau ngay dem khoet nui, ngu ham, mua dam, com vat
Mau tron bun non
Gan khong nung
Chi khong mon!
Nhung dong chi than chon lam gia sung
Dau bit lo chau mai
Bang minh qua nui thep gai
ao ao vu bao
Nhung dong chi chen lung cuu phao
Nat than nham mat con om
(To Huu)
Hay nhung giay phut hao hung danh Mi nhung nam 60-70:
Anh nga xuong tren duong bang Tan Son Nhat
Nhung anh guong dung len ti sung tren xac truc thang
Mau anh phun theo lua dan cau vong
(Le Anh Xuan)
Ben canh nhung tranh hao hung cua cuoc chien tranh chong giac ngoai xam, con co nhung buc tranh chan thuc ve nhung cuoc song binh di doi thuong.
Mot canh lao dong day tho mong:
Hoi co tat nuoc ben dang
Sao co muc anh trang vang do di
(Ca dao)
Mot tam trang xao xuyen boi hoi cua mot cau hoc tro lan dau tien den truong:"Con duong nay toi da quen di lai nhieu lan, nhung lan nay tu nhien thay la. Canh vat chung quanh toi deu thay doi, vi chinh long toi dang co su thay doi lon: Hom nay toi di hoc."(Thanh Tinh)
Nhung rung dong tinh te cua con nguoi truoc thien nhien:
Con Son suoi chay ri ram
Ta nghe nhu tieng dan cam ben tai
(Nguyen Trai)
Van chuong khong chi la tam guong phan chieu doi song, van chuong con la uoc mo cua con nguoi ve cuoc doi.
Truyen thuyet Son Tinh, Thuy Tinh al uoc mo chien thang lu lut.Co tich Su tich chu cuoi cung trang la uoc mo co thu thuoc than tien de cai tu hoan sinh. Thach Sanh, So Dua, Tam Cam va mot loai cac chuyen co tich khac la uoc ve cai dep, cai thien, ve su chien thang cua cai thien chong cai ac.Em be thong minh la uoc mo ve tai tri cua con nguoi...
Ke ca nhung uoc mo nho nho, nhung uoc nguyen tu sau tham ben trong con nguoi cung duoc van chuong noi ho. Ta hay lang nghe tieng long va khat khao hanh phuc cua nguoi phu nu trong xa hoi xua:
Chang oi phu thiep lam chi
Thiep nhu com nguoi do khi doi long
(Ca dao)
Nhung uoc vong ay co khi chi duoc boc lo bang mot loi than ngan, co luc lai la mot cau chuyen dai day xuc dong.Cuoc chia tay cua nhung con bup be cua tac gia Khanh Hoai la mot vi du. Truyen la nhung trang van tham day nuoc mat dau thuong cua hai dua tre phai chia lia vi su tan vo cua gia dinh. Uoc monh thon thuc cua hai dua tre hay chinh khat vong manh liet cua nha van ve quyen song cua tre em? Mot khat vong day tinh than nhan ban co the lay dong tam duc hang trieu nguoi.
Va day, noi sau da diet, menh mang cua nguoi chinh phu trong"Chinh phu ngam khuc" lai lam bung chay len trong ta niem mong moi thiet tha ve mot the gioi khong co chien tranh de khong cong noi sau chia li oai oam, nghich chuong, chi co nu cuoi va anh mat hanh phuc cua con nguoi.
Khat khao ay da tung la khat vong cao dep cua vi than vuong quy toc nha Tran tren duong pho gia:
Thai binh nen gang suc
Non nuoc ay ngan thu
(Tran Quang Khai)
Va cung la niem vui tran ngap trong tam hon hoang de Tran Nhan Tong truoc canh thai binh cua nhan dan:
Muc dong sao vang trau ve het
Co trang tung doi lieng xuong dong
Lam sao co the ke het nhung uoc mo dep ve cuoc doi duoc giu gam trong nhung trang tho van. Van chuong la nhu the day.No chinh la cuoc doi. No dep nhu cuoc doi va dep hon ca cuoc doi.
Cuoi cung, xin duoc lay loi cua Hoai Thanh lam loi ket cho bai viet nay:
Neu trong pho lich su loai nguoi xoa cac thi nhan, van nhan va dong thoi trong tam linh loai nguoi xoa het nhung dau vet con luu lai thi cai canh tuong ngheo nan se den buc nao.